Wiercenie w betonie otworów o dużej średnicy
Jedną z metod wiercenia w betonie otworów o dużych średnicach, tj. od 40 mm co 150 mm, jest wykorzystanie do tego koron (1) udarowych z uchwytami SDS-plus, SDS-max lub wieloklin. Przy jej opisie posłużyliśmy się tego typu koronami firmy Bosch.
Korony udarowe to tzw. narzędzia składane. Ich głównymi częściami są: udarowa koronka wycinająca z uchwytem i centrujące wiertło udarowe, są również dostępne wykonania z oprawką służącą do mocowania koron o różnych średnicach. Jak już wspominaliśmy, koronki udarowe przeznaczone są do wiercenia dużych otworów w betonie o średnicy albo
Zwykle sama koronka ma 6-13 ostrzy z węglików spiekanych, przylutowanych bardzo mocno do jej stalowego cylindra i wystających poza jego grube ścianki. Cylinder narzędzia jest bardzo solidny i trwały, bowiem wytworzony z kutej stali, aby mógł sprostać ciężkim warunkom pracy narzędzia i przenosić duże udary.
Istota pracy koronki polega na „wycinaniu” udarowym (scil. wykruszaniu i szlifowaniu zarazem) wąskiego okrągłego rowka w betonie lub kamieniu. Można więc powiedzieć, że praca ta przypomina działanie piły otwornicy. I podobnie jak w jej wypadku, do obróbki nie potrzeba zbyt dużo energii, ponieważ w celu wykonania otworu usuwa się tylko wąski pas materiału. Jak wiadomo, za pomocą wiertła udarowego wykruszamy całą materię drążonego otworu. Stąd ekonomiczniej i efektywniej jest używać koronek do wykonywania w betonie lub kamieniu otworów o dużej średnicy, niż wierteł udarowych.
Ważną częścią koronki jest wiertło centrujące. Jest nim standardowe wiertło udarowe o średnicy przeważnie 11 mm (dla uchwytu SDS-max), które wystaje znacznie ponad krawędź części roboczej koronki. Wiertło centrujące na początku wiercenia ustala położenie osi otworu na powierzchni materiału. Następnie wchodzi ono w materiał na tyle głęboko, że nie pozwala koronce w fazie początkowego wycinania udarowego na jakiekolwiek odchylenia boczne od osi lub nierównomierną pracę. Podczas dalszej fazy wiercenia wiertło spełnia funkcję prowadnicy osiowej. Oprawka służy do osadzenia koronki za pomocą stożka lub gwintu oraz do mocowania całego narzędzia w uchwycie maszyny.
Aby bliżej przyjrzeć się specyfice wiercenia w betonie koronkami udarowymi, przeprowadziliśmy wydajnościowy test tych narzędzi, wiercąc nimi otwory o średnicy 150 mm w betonie B50 o długości 5,5. Wykorzystaliśmy do tego jednoczęściową koronkę udarową SDS-max Boscha o średnicy 150 mm napędzaną młotem udarowo-obrotowym Bosch GBH 11 DE. Czas wiercenia koronką udarową otworu o długości 5,5 cm wyniósł 2,36 min.
Warto tu wspomnieć, że w ofercie Boscha znajdują się zarówno korony udarowe SDS-plus i SDS-max. Pierwsze z nich to koronki wiertnicze do lekkich młotów udarowo-obrotowych o średnicach 40-82 mm. Posiadają sześć ostrzy z węglików spiekanych, stabilny korpus o cienkich ściankach. Ostrza lutowane próżniowo i utwardzane, korpus śrutowany i konserwowany na sucho. Zapewniają szybkie postępy pracy i mają długą żywotność. Bosch oferuje korony SDS-max w dwóch wykonaniach: 1- i 2-częściowym. Korony te posiadają wytrzymałe zęby z węglików spiekanych (do 13), podobnie jak narzędzia SDS-plus, są kute i śrutowane. Korony 1-częściowe odznaczają się dużą prędkością wiercenia dzięki falowemu ukształtowaniu powierzchni dna koronki, a także stabilną pracą narzędzia dzięki asymetrycznemu rozmieszczeniu ostrzy. Wyposażono je w ruchome wiertło centrujące, które ułatwia usuwanie rdzenia. Narzędzia te umożliwiają wykonywanie otworów przebiciowych o średnicy 42-150 mm i długościach 160, 310 i 420 mm. Korony 2-częściowe dzięki możliwości wymiany samej koronki przystosowane są do częstego wykonywania otworów o różnej
