Wyrzynarki (część IV). Charakterystyka techniczna wyrzynarek
Przy wyborze wyrzynarki należy zwrócić uwagę na jej parametry techniczne. To one w dużej mierze określają jej możliwości obróbcze.
Główne parametry techniczne charakteryzujące te maszyny to:
- moc nominalna (W) w przypadku wyrzynarki sieciowej,
- moc użyteczna (W) w przypadku wyrzynarki sieciowej,
- napięcie zasilania (V) w przypadku wyrzynarki akumulatorowej,
- długość skoku brzeszczotu (mm),
- częstotliwość skoków brzeszczotu bez obciążenia (min-1),
- częstotliwość skoków brzeszczotu pod obciążeniem (min-1),
- maksymalna grubość ciętych materiałów (mm), tj. drewna, stali, metali nieżelaznych,
- ciężar urządzenia (kg),
- rodzaj użytych baterii i ich pojemność (tylko maszyny bezprzewodowe).
Parametr mocy nominalnej informuje nas o zużyciu energii elektrycznej przez maszynę, czyli o tym, ile jej średnio pobiera, pracując.
Obecnie dostępne wyrzynarki mają moce nominalne o wartości od ok. 330 do 800 watów. Natomiast „moc użyteczna” oznacza moc wykorzystaną do pracy. Stanowi ona w przypadku urządzeń przewodowych zwykle ok. 50-60% ich mocy nominalnej. Moc elektronarzędzia determinuje wydajność jego pracy, jak i obciążalność.Dlatego do prac wymagających większej wydajności i siły stosuje się maszyny mocniejsze, bardziej obciążalne. Siłę wyrzynarek akumulatorowych wyraża się wielkością napięcia prądu stałego ich akumulatora. Im większe to napięcie, tym silniejsza jest maszyna. Jednakże, co koniecznie należy tu zauważyć, moc tę w równym stopniu warunkują możliwości prądowe akumulatora zasilającego maszynę, o których informuje parametr jego pojemności w wyrażonej w amperogodzinach (Ah). Obecnie stosuje się baterie o pojemnościach od 1,3 do 5 Ah. Niebawem wzrośnie ona do 6 Ah.
Wyrzynarki mają różny skok brzeszczotu: od 17 do 26 mm. Niektórzy autorzy piszący o elektronarzędziach przyjmują, że jest skorelowany lub zależny od ich mocy. Twierdzą więc, że im większa siła maszyny, tym większy skok brzeszczotu. Niestety, proste prześledzenie parametrów dostępnych maszyn na rynku obala to twierdzenie. Można jednak powiedzieć, że maszyny o większym skoku są wydajniejsze w pracy i efektywniej wykorzystują brzeszczoty.
Dzięki dłuższemu skokowi ich zęby używane są na większym odcinku. Istnieje tu jednak pewne ograniczenie – skok brzeszczotu nie może przyjąć zbyt dużej wartości, bo doprowadziłoby to do nadmiernego wzrostu wibracji wytwarzanych przez wyrzynarkę, co oczywiście utrudniłoby pracę i wykonywanie dokładnych cięć, a także miałoby negatywny wpływ na zdrowie operatorów.
Częstotliwość skoków brzeszczotu podaje się minutach podniesionych do potęgi -1, czyli wyrażając ją ich liczbą na minutę, i z adnotacją o obciążeniu maszyny lub nie. Przeważnie w katalogach producentów informuje się o częstotliwości lub pewnym ich zakresie na tzw. biegu jałowym, czyli bez obciążenia. Tak podane liczby informują nas w zasadzie jedynie o maksymalnej liczbie tych skoków na minutę. Ich niewątpliwą zaletą jest to, że są porównywalne. Niestety, dotąd nie ustalono nominalnych obciążeń tych maszyn, zgodnie z którymi można by porównywać ich prędkość pracy. Jak wiadomo, częstotliwość skoków pod obciążeniem jest niższa i przeważnie wynosi ok. 2500 min-1 w przypadku maszyn o stałej częstotliwości pracy, niewyposażonych w układ Constant-Electronic, czyli o ok. o 1000 min-1 mniej; i ok. 3000 min-1 w przypadku elektronarzędzi mających ten układ, czyli o ok. 100-200 min-1 mniej. Tak duża różnica w prędkości pracy pomiędzy tymi wykonaniami elektronarzędzi wynika z faktu, że układ Constant-Electronic, wyposażony w tachogenerator, nie dopuszcza do nadmiernego spadku mocy użytecznej przez zwiększenie poboru prądu. Warto tu wspomnieć, że uśredniony zakres regulowanych częstotliwości skoków brzeszczotów bez obciążenia w wyrzynarkach dostępnych na rynku wynosi ok. 250-3500 min-1.
Wybierając wyrzynarkę, warto zwrócić uwagę na podawane przez producentów wartości maksymalnej grubości cięcia. Mają one różną wielkość, w zależności od rodzaju obrabianego materiału. Parametry te pokazują możliwości pracy maszyny i pośrednio jej maksymalną obciążalność. Nie należy tych wartości przekraczać, gdyż spowoduje to szybsze zużycie elektronarzędzia. Spotykane na rynku wyrzynarki mają maksymalną zdolność cięcia drewna o grubości do 135 mm, stali – do 25 mm, zaś aluminium –
do 30 mm. Tego typu elektronarzędzia zasilane akumulatorowo dysponują zdolnością cięcia w drewnie do 10 mm, a w stali do 12 mm. Masa wyrzynarek sieciowych, w zależności od ich wielkości, wynosi od 1,4 do 2,7 kg, a akumulatorowych – 2,4-3,6kg.