Wiertarki udarowe (część V). Podstawowe zasady prawidłowej eksploatacji
Należy pamiętać, że wiertarka i stosowane w niej narzędzie robocze – wiertło, koronka lub bit itd. – stanowią jedną funkcjonalną całość i ich jakość określa de facto zdolność do wykonywania otworów oraz wydajność pracy.
Stąd podstawową regułą prawidłowej eksploatacji wiertarek jest stosowanie najwyższej jakości osprzętu. Pamiętajmy, że tępym lub uszkodzonym wiertłem bardzo trudno wiercić otwór nawet maszyną o największej mocy i zdolności pracy, o ile ta operacja da się w ogóle przeprowadzić bez uszkodzenia elektronarzędzia. Dlatego, używając wiertarek, dbajmy w sposób szczególny o stosowanie w nich odpowiedniego osprzętu.
Wiertarkami udarowymi wykonuje się trzy podstawowe operacje: (1) wiercenie udarowe za pomocą wierteł udarowych, (2) bezudarowe przy użyciu wierteł pełnych spiralnych i krętych oraz (3) koronek wiertarskich (celowo pominęliśmy tu rozwiercanie i wykonywanie otworów sednikami czy środkowcami, ponieważ są to operacje pochodne od operacji wiercenia bezudarowego). Jeśli chodzi o pierwszy rodzaj wiercenia, należy pamiętać, żeby siła i częstotliwość udarów oraz prędkość obrotowa odpowiadały średnicy wiertła udarowego. Ich odpowiedniość ma być zgodna z regułą: im większa średnica wiertła, tym większa powinna być siła udaru, a więc nacisk operatora na wiertarkę, i tym mniejsza prędkość obrotowa oraz częstotliwość udarów. Nacisk na maszynę powinniśmy wywierać osiowo, aby nie dochodziło do naprężeń wiertła, i z dużą siłą. Jednakże należy pamiętać o tym, żeby, wywierając zbyt dużą siłę, nie zdusić mocy maszyny i nie zmniejszyć prędkości obrotowej oraz częstotliwości udarów, co oczywiście nie tylko powoduje spadek wydajności pracy, ale także prowadzi do zbyt dużego przeciążenia silnika. W efekcie taka praca ma negatywny wpływ na trwałość elektronarzędzia. Stąd w efektywnym operowaniu wiertarką potrzebne jest doświadczenie i wyczucie.
Wiercenie bezudarowe należy rozpocząć od doboru odpowiednich wierteł i koronek do materiału obrabianego oraz prawidłowej ich prędkości obrotowej. Jeśli chodzi o wiercenie wiertłami pełnymi spiralnymi i krętymi w materiałach skrawalnych, obroty dobiera się zgodnie z ogólną zasadą mówiącą, że im mniejsza średnica wiertła, tym większa jego prędkość obrotowa. Operując takimi narzędziami roboczymi, powinniśmy stosować duży posuw wzdłużny. Tzw. delikatna praca w efekcie daje małą wydajność, jest nieefektywna energetycznie i ekonomicznie oraz zmniejsza trwałość wierteł i maszyny, bo wymaga większej liczby obrotów na jeden otwór. W przypadku użycia koronek udarowych należy zwrócić szczególną uwagę na podawane przez producentów prędkości obrotowe, powinniśmy koniecznie stosować się do tych zaleceń.
Ponieważ większość obecnie produkowanych wiertarek ma elektroniczną regulację prędkości obrotowej, maszyny te umożliwiają wiercenie w precyzyjnie określonym punkcie. W celu dokładnego wyznaczenia osi takiego otworu stosuje się nawiercanie z małą prędkością obrotową. Dzięki temu nie dochodzi do ślizgania się wiertła po powierzchni obrabianego materiału i do jego zarysowania w pierwszej fazie wiercenia.
Operacją wykonywaną często wiertarkami jest wkręcanie/wykręcanie wkrętów i śrub. Dokonując jej, powinniśmy stosować się do zasady: im większa średnica wkrętów, tym prędkość wkręcania powinna być mniejsza, a także pamiętać o tym, żeby bity swoim rodzajem i wielkością odpowiadały łbom śrub i wkrętów. Podczas wkręcania należy stosować duży docisk i delikatnie rozpoczynać tę operację, aby bit nie wyskoczył z gniazda wkrętu.
W przypadku intensywnego użycia wiertarki, np. podczas seryjnego wiercenia otworów, powinniśmy od czasu do czasu schłodzić elektronarzędzie przez pracę na biegu luzem albo zastosować przerwy w pracy. Dla prawidłowej eksploatacji niezmiernie ważne jest także wykonywanie okresowych przeglądów oraz czyszczenie z kurzu i pyłów uchwytów narzędziowych oraz wnętrza maszyn. Powinny to wykonywać przeszkolone osoby lub specjalizowane serwisy. Wykonanie tych czynności zwiększa trwałość elektronarzędzi, a także zapewnia im sprawność techniczną, która jest konieczna do wydajnego ich wykorzystywania. W przypadku awarii maszyny należy ją oddać do naprawy do specjalistycznego serwisu, najlepiej autoryzowanego przez producenta. Wykonywanie samodzielne naprawy jest
