Wiertarki udarowe (część III). Konstrukcja (2)

Łożyska w wiertarce służą do mocowania elementów obracających się, a więc wirnika silnika, wałków przekładni i wrzeciona. Wykorzystuje się do tego łożyska toczne: kulkowe i igiełkowe i ślizgowe. Ich mocne osadzenie jest niezwykle ważne z punktu widzenia precyzji i stabilności pracy mechanizmów tych maszyn. Wiertarki udarowe profesjonalne charakteryzują się bardzo pewnym osadzeniem łożysk, a zatem ich części mechanicznych.

Niektóre wiertarki udarowe o dużej mocy nominalnej, tj. powyżej 800 watów, wyposaża się w sprzęgło przeciążeniowe. Jest ono integralną częścią mechanizmów przekładni. Jego zadaniem jest odłączenie napędu od wiertła w przypadku zakleszczenia się w obrabianym materiale. Sprzęgło spełnia także dwie

podstawowe funkcje: chroni operatora przed urazem wywołanym uderzeniem maszyną obracającą się wokół osi wiertła, a także zabezpiecza silnik przed przeciążeniem mogącym spowodować spalenie jego uzwojeń.

Zakończenie wrzecion wiertarek udarowych jest gwintowane, aby je wyposażać w tzw. uchwyty wiertarskie umożliwiające mocowanie wierteł lub innych narzędzi z chwytami walcowymi oraz sześciokątnymi. Wielkość gwintu wrzeciona jest ważnym parametrem maszyn, ponieważ informuje użytkowników o tym, jaki uchwyt wiertarski nadaje się dodanej maszyny. Najbardziej popularne gwinty wrzecion to: 3/8” x 24 UNF, 1/2” x 20 UNF i 5/8” x 16 UNF. Obecnie produkuje się bardzo wiele różnych uchwytów do wiertarek udarowych o określonym zakresie stosowania oraz obciążalności udarami i momentem obrotowym. Generalnie można je podzielić na: kluczykowe (zębate) i bezkluczykowe (zwane szybkozaciskowymi lub szybkomocującymi). Ważnym parametrem uchwytów jest zakres mocowanych w nich narzędzi (wierteł). W obecnie dostępnych tego typu akcesoriach, stosowanych w wiertarkach udarowych, można mocować narzędzia z chwytami o średnicy od 1 do 16 mm, przy czym w maszynach wykorzystuje się uchwyty o zakresach: 1-13 mm, 1,5-13 mm i 3-16 mm. Uchwyty umożliwiające aplikację udarów i wysokich momentów obrotowych są wykonane z mocniejszych materiałów i odporne na duże przeciążenia. Ich szczęki, żeby nie ulegały szybkiemu zużyciu, wykonuje się z węglików spiekanych. Uchwyty te są przeważnie kluczykowe, gdyż umożliwiają mocniejsze mocowanie osprzętu od uchwytów bezkluczykowych.

Niektóre z wiertarek mają na końcu wrzeciona sześciokątny gniazdowy otwór 1/4” przeznaczony do bezpośredniego montowania w nich bitów. Dzięki temu można nimi operować w trudniej dostępnych miejscach, gdyż pozbawione uchwytu wiertarskiego mają nieco mniejsze wymiary. Bity jednak montuje się przeważnie w uchwytach wiertarskich, bezpośrednio lub korzystając z dodatkowego uchwytu pośredniczącego (tzw. uchwyt z sześciokątnym napędem 1/4”).