Makita intensywnie rozwija swoje konstrukcje wkrętarek udarowych. Dzięki temu są one nie tylko kompaktowe, mocne i wszechstronne, ale także zaawansowane i innowacyjne technicznie. Przykładem tego jest specjalistyczny 18-woltowy model Makita DTS141.

Na pozór testowana wkrętarka pulsacyjna Makita DTS141 wygląda jak klasycznie skonstruowana profesjonalna wkrętarka udarowa. Jednakże gdy przyjrzymy się jej bliżej, to okazuje, że pozory te są bardzo mylące. Dlatego jej omawianie zaczniemy od mechanizmu udarowego. DTS141 nie kryje w swojej obudowie klasycznego udarowego mechanizmu kowadełkowego, który znany jest z

setek modeli wkrętarek i zakrętarek udarowych dostępnych od wielu lat na rynku, lecz olejowy pulsacyjny mechanizm udarowy. Ma on inną konstrukcję oraz zasadę i charakterystykę działania niż popularne mechanizmy kowadełkowe czy hydrauliczne impulsowe. Nadmieniamy, że energia mechaniczna silnika, kumulowana w elemencie bezwładnościowej masy, zamieniana jest w olejowym mechanizmie pulsacyjnym na udary przez hydraulicznie wysuwane kowadełka, w które ona uderza. Za wysuwanie i chowanie kowadełek odpowiada zmieniające się cyklicznie ciśnienie oleju. Mechanizm pulsacyjny, po pierwsze, generuje „miękki” udar. Gdybyśmy chcieli metaforycznie porównać mechanizmy pulsacyjny i kowadełkowy, to można by powiedzieć, że klasyczne udarowe mechanizmy kowadełkowe pracują jak młotek z obuchem stalowym, zaś impulsowe – jak z gumowym. Konsekwencją tego jest też odpowiednio zoptymalizowany moment obrotowy, którego wartość w przypadku wkręcania twardego dla DTS141 wynosi 40 Nm, i zupełnie inne pole zastosowań.

Wkrętarka udarowa Makita DTS141 jest więc urządzeniem specjalizowanym i przeznaczonym do montażu śrub/wkrętów (maksymalnie do M8) w materiały o stosunkowo miękkiej powierzchni lub wrażliwej na uszkodzenia mechaniczne. Mogą to być elementy drewniane, wykonane z tworzyw sztucznych, o lakierowanej powierzchni itp. Po drugie, DTS141 znacznie mniej wibruje i hałasuje, co od razu zauważy każdy operator, który choć chwilę popracował tą maszyną. Poziom jej hałasu to 77dB(A), zaś wkrętarki z klasycznym mechanizmem kowadełkowym – ok. 100 dB (A) i często więcej (zwykle do 115 decybeli). Po trzecie, mechanizm pulsacyjny jest znacznie bardziej trwały, co wynika m.in. z generowanych przez niego mniejszych wibracji oraz intensywnego smarowania jego podzespołów przez olej, który zawiera. Bardzo ważną cechą zastosowanego pulsacyjnego mechanizmu udarowego jest wytwarzanie dwóch udarów na obrót, dzięki czemu ograniczono zjawisko wyskakiwania bitów z gniazd krzyżowych wkrętów Philips lub Pozidriv (tzw. cam out). W przypadku wkrętarek z mechanizmem impulsowym, które generują 1 udar na obrót, zjawisko cam out występuje z dużym nasileniem i znacznie utrudnia prace montażowe. Może też spowodować uszkodzenie śrub/wkrętów lub powierzchni montowanych elementów.

Należy tu wspomnieć, że gabaryty pulsacyjnego mechanizmu udarowego zostały zmniejszone (długość o 26 mm) w porównaniu z poprzednim modelem Makita DTS131. Dodatkowo zmniejszono też wymiary przekładni planetarnej i silnika. To pozwoliło skrócić DTS141 o 47 mm. Dzięki temu testowaną wkrętarką można pracować w miejscach trudno dostępnych. Tyle o olejowym pulsacyjnym mechanizmie udarowym, przejdźmy do silnika, bowiem jest on podstawą kolejnych innowacyjnych rozwiązań zastosowanych przez inżynierów Makity w DTS141. Wyposażyli oni tę wkrętarkę w silnik bezszczotkowy (BL), dla którego źródłem prądu są akumulatory Li-Ion. Dla przeciętnego użytkownika oznacza to, że jest to nowoczesna jednostka napędowa o znacznie wyższej sprawności od silników komutatorowych prądu stałego, bo sięgającej poziomu 80%, a przy tym energooszczędna i nie wymagająca wymiany szczotek, czyli wizyt w serwisie. Jednakże jej ważną zaletą, o której rzadko się wspomina, jest możliwość zastosowania rozbudowanego bardzo dokładnego sterowania elektronicznego prędkością i momentem obrotowym, w tym z użyciem czujników obciążenia i prędkości obrotowej. Wykorzystali to inżynierowie z Makity i wyposażyli DTS141 w trzy

elektroniczne biegi (wartości obrotów i udarów dla poszczególnych przełożeń podaje tabela z danymi technicznymi) i tryb do montażu wkrętów samowiercących, w którym elektronika rozpoznaje fazy wiercenia oraz wkręcania. W pierwszej z nich aplikuje obroty wynoszące 3200/min, a w drugiej – udary o częstotliwości 1400/min. Elektroniczne biegi, które ustawia się przyciskiem na panelu sterowania wkrętarki znajdującym się na mocowaniu akumulatora, umożliwiają dobranie odpowiednich parametrów montażu, w tym momentu obrotowego, do specyfiki łączników gwintowych i materiałów łączonych. O wykorzystywanym biegu lub trybie informuje wskaźnik diodowy znajdujący się obok przycisku ich wyboru. Testowaną wkrętarką udarową możemy więc pracować optymalnie, nie martwiąc się o to, że uszkodzimy powierzchnie montowanych elementów. Ponadto głównym włącznikiem można płynnie od wartości zerowej sterować obrotami, udarami i momentem na każdym z biegów urządzenia oraz w trybie montażu wkrętów samowiercących. Urządzenie też ma hamulec elektroniczny, który umożliwia bardzo dokładne osadzanie wkrętów w miękkich materiałach.

Rozbudowany system elektroniczny odpowiada nie tylko za sterowanie jednostką napędową, ale także za jej ochronę antyprzeciążeniową oraz optymalizację i kontrolę zasilania akumulatorowego. Dba więc m.in. o to, żeby nie doszło przegrzania, przeciążenia oraz nadmiernego rozładowania baterii. Wyświetla też za pośrednictwem 3-diodowego wskaźnika informację o poziomie naładowania akumulatorów. Wkrętarka pulsacyjna Makita DTS141 może być zasilana systemowymi bateriami Li-Ion Makity o napięciu 18 V i pojemnościach: 1.5, 2.0, 3.0, 4.0, 5.0 lub 6.0 Ah.

W testowanej wkrętarce Makita DTS141 zastosowano 6-kątny, gniazdowy uchwyt narzędziowy 1/4”. Bity lub ich uchwyty/adaptery montuje się nim przez wciśnięcie w jego gniazdo. Kliknięcie oznacza zamocowanie narzędzia. Demontuje się je poprzez odciągnięcie tulei uchwytu. Montaż/demontaż osprzętu więc jest dziecinnie prosty i łatwy. Omawiana wkrętarka Makity to urządzenie odznaczające się najwyższym spotykanym na rynku poziomem ergonomii. Jej części chwytowe pokryto miękką wykładziną soft grip, dzięki którym maszyna jest wygodna i przyjemna w trzymaniu i operowaniu. Przy tym jest bardzo lekka; z akumulatorem 3.0 Ah waży 1,5 kg. Ma też idealne wyważenie i – o czym wspominaliśmy – niewielkie gabaryty; jej długość wynosi jedynie 136 mm.

 

Pracę urządzeniem ułatwia świecący w ciemności fluorescencyjny pierścień obudowy oraz dioda LED, która służy do oświetlania obszaru roboczego. Uruchamia się ją i wyłącza głównym włącznikiem spustowym, przy czym jej zgaśnięcie ma miejsce z ok. 12-sekundowym opóźnieniem. Diodę, jeśli jej światło nie jest potrzebne, można wyłączyć; służy do tego przycisk znajdujący się w panelu sterowania wkrętarki, którym wybieramy biegi. W tym celu należy go wcisnąć na 1 s. Makita wyposażyła wkrętarkę DTS141 w obudowę XPT o podwyższonej odporności na pył oraz wilgoć. Świadczy to dbałości japońskiego producenta o jej trwałość, jak też pozwala eksploatować urządzenie w trudnych warunkach budowy czy zakładu przemysłowego.

Podsumowanie testu wkrętarki pulsacyjnej Makita DTS141

Podczas testów pulsacyjnej wkrętarki Makita DTS141 sprawdziliśmy dokładność jej pracy, montując wkręty Philips, Pozidriv i

Torx oraz samowiercące łbem 6-kątnym. Mocowaliśmy je w elementach laminowanych oraz miękkim drewnie sosnowym i jodłowym. Zamontowaliśmy też element z blachy stalowej lakierowanej na sklejce liściastej, korzystając z trybu do wkrętów samowiercących. Podczas wszystkich prób testowana wkrętarka Makita DTS141 zapewniała nam pełną kontrolę procesu wkręcania bez względu na zmieniającą się twardość materiału. Dzięki temu mieliśmy pełną wzrokową kontrolę zagłębienia wkrętów w powierzchnię mocowanych elementów. To nam pozwoliło mocować je na tę samą głębokość. Warto tu zauważyć, że jeżeli używamy do tego wiertarko-wkrętarek, to ustawiony pierścieniem sprzęgła lub elektronicznie moment wkręcania pozwala nam równo mocować wkręty w elementach o równomiernej twardości. W praktyce mamy rzadko do czynienia z takimi materiałami i dlatego podczas ich montażu wiertarko-wkrętarki nie zapewniają nam równego mocowania wkrętów i musimy w tym celu używać ograniczników. Naszym zdaniem, pulsacyjna wkrętarka Makita DTS141 w pełni eliminuje te problemy i zapewnia najwyższą jakość montażu. Warto tu wspomnieć, że dzięki optymalizacji jej udaru nie mieliśmy większych problemów z montażem wkrętów krzyżowych Philips i Pozidriv. Nie dochodziło bowiem do wyskakiwania bitów z ich gniazd. Nie mieliśmy więc podczas testów problemów z bitami i ich niszczeniem, jak też uniknęliśmy ryzyka uszkodzenia mocowanych elementów.

 

Reasumując, pulsacyjna wkrętarka Makita DTS141 zapewnia najwyższą jakość mocowania materiałów o delikatnych powierzchniach i podnosi znacznie poziom wykonawstwa prac montażowych.

pins

 

Dane techniczne wkrętarki pulsacyjnej Makita DTS141

Rodzaj akumulatora zasilającego	Li-Ion
Napięcie zasilania/pojemność akumulatorów zasilających	18 V/1.5, 2.0, 3.0, 4.0 lub 5.0 Ah
Obroty na biegu jałowym (I/II/III bieg/tryb T)	0-1200/0-2000/0-3200/0-3200 min-1
Częstotliwość udarów na biegu jałowym (I/II/III bieg/tryb T)	0-1400/0-2200/0-2700/0-1400 min-1
Maks. moment obrotowy	40 Nm
Śruby standardowe	M5 – M8
Śruby maszynowe	M4 – M8
Śruby o wys. wytrzymałości na rozciąganie	M5 – M6
Gwint grubozwojny	22 – 125 mm
Uchwyt narzędzia	sześciokątny 1/4″
Wymiary (długość całkowita)	136 mm
Waga z akumulatorem 3,0 Ah	1,5 kg