TEST WIERTEŁ HITACHI PROLINE COMBI
Wiertła Hitachi Proline Combi służą do wykonania otworu przelotowego w elementach metalowych, nagwintowania go i wykończenia (sfazowania krawędzi) w jednej operacji. W redakcyjnym warsztacie sprawdziliśmy ich przydatność do prac montażowych i serwisowych.
Aby wywiercić, nagwintować i sfazować otwór w metalu, trzeba użyć trzech narzędzi: wiertła, gwintownika i pogłębiacza stożkowego. Okazuje się jednak, że do wykonywania otworów przelotowych, ich gwintowania i fazowania można wykorzystać tylko jedno narzędzie. Bardzo dobrym jego przykładem są opatentowane wiertła Hitachi Proline Combi. Składają się one z czterech połączonych ze sobą głównych części: wiertła krętego, gwintownika, frezu stożkowego (do pogłębiania i fazowania) i uchwytu 6-kątnego 1/4”. Testowane narzędzie konstrukcyjnie
oparto na wiertle krętym, stąd – jak domyślamy się – zaczerpnięto jego nazwę. Ważnym jego elementem są dwie głębokie spirale służące do odprowadzania wiórów oraz krawędzie skrawające (w części wiercącej) o małym kącie wierzchołkowym i zmodyfikowanym ścinie, co zmniejsza opory wiercenia i umożliwia dokładnie punktowe rozpoczynanie otworu. Ostrza gwintujące wykonano na łysinkach w środkowej części wiertła. Łysinki w końcu części roboczej narzędzia zwężają się i następnie przechodzą w ostrza frezu.Część roboczą wiertła, złożoną z wiertła krętego, gwintownika i frezu, wykonano z jednorodnego materiału – stali szybkotnącej (HSS). Została ona połączona z uchwytem 6-kątnym 1/4” metodą zgrzania indukcyjnego. Uzyskane w ten sposób połączenie jest wysokowytrzymałe na zginanie i pękanie. Zastosowanie uchwytu 6-kątnego umożliwia bezproblemowe użycie wierteł Hitachi Proline Combi z akumulatorowymi wiertarko-wkrętarkami wyposażonymi w 6-kątne uchwyty gniazdowe. Uchwyt 6-kątny 1/4” ma jeszcze jedną ważną zaletę, a mianowicie nie dochodzi do jego ślizgania się (poluzowania) w uchwycie wiertarskim, co jest szczególnie ważne podczas fazy gwintowania, gdzie opory skrawania znacząco rosną. Ze zjawiskiem ślizgania mamy często do czynienia w przypadku stosowania wierteł z chwytami walcowymi. Jego powodem jest wspomniane zwiększenie oporów skrawania i nieodpowiednia do tego siła zaciskająca szczęki uchwytu.
Wiertła Hitachi Proline Combi dostępne są w średnicach: 3, 4, 5, 6, 8, 10 i 12 mm. Można je nabyć w zestawie 780139 złożonym z sześciu wierteł o średnicach od 3 do 10 mm.
Podczas redakcyjnych testów wierteł Hitachi Proline Combi do ich napędu zastosowaliśmy wiertarko-wkrętarkę Hitachi DV18DBL2 (obroty I/II bieg – 0-500/0-2100 min-1, maksymalny moment obrotowy – 130 Nm), którą zasilaliśmy systemowymi akumulatorami Li-Ion/18 V/5,0 Ah. Najpierw wykonaliśmy w płaskowniku ze stali konstrukcyjnej o grubości 8 mm nagwintowany i wykończony otwór o średnicy 6 mm, korzystając z I biegu wiertarko-wkrętarki Hitachi DV18DBL2. Zadanie składało się z trzech faz: wiercenia, gwintowania i fazowania otworu. Zostało zakończone w momencie wykręcenia wiertła z otworu z użyciem lewych obrotów. Całkowity czas wykonania to 50,92 s. Jakość gwintu sprawdziliśmy, wkręcając standardową śrubę M6. Obracała się w otworze bez oporów, i zbędnych luzów. W drugim, podobnie przeprowadzonym teście, w tym samym stalowym płaskowniku wykonaliśmy nagwintowany (M8) i sfazowany otwór o średnicy 8 mm. Użyliśmy do tego, jak w pierwszej próbie, I biegu wiertarko-wkrętarki Hitachi DV18DBL2. Operację zakończyliśmy wykręceniem wiertła z otworu z użyciem lewych obrotów. Trwała ona 72,07 s. Do sprawdzenia jakości gwintu użyliśmy śruby M8. Obracała się ona w otworze lekko i jednocześnie bez nadmiernych luzów.
Uzyskane czasy pokazują, że wiertła Hitachi Proline Combi znacznie przyspieszają i ułatwiają wykonanie oraz obróbkę gwintowanych otworów oraz zmniejszają pracochłonność tej operacji. W przypadku prac prowadzonych z użyciem wiertła, gwintownika (w wielu wypadkach co najmniej dwóch tego typu narzędzi do gwintowania wstępnego i ostatecznego) i pogłębiacza stożkowego, naszym