Test wierteł do metalu Alpen HSS Forte Cobalt
Alpen HSS Forte Cobalt to wiertła kręte o jakości przemysłowej do twardych stali. Ich pracy przyjrzeliśmy się bliżej w redakcyjnym warsztacie.
Wiertła Alpen HSS Forte Cobalt, produkowane przez austriacką firmę ALPEN-MAYKESTAG GmbH, wykonano ze stali szybkotnącej (HSS) z 5-proc. dodatkiem kobaltu, który znacznie zwiększa ich wytrzymałość mechaniczną oraz wytrzymałość na ścieranie. Żeby ją jeszcze zwiększyć, łysinki tych narzędzi poddano procesowi nitro oksydacji. Alpen HSS Forte Cobalt wytwarzane są zgodnie z normą DIN 338. Ich kąt wierzchołkowy wynosi 130o. Wiertła są dwuzwojne, czyli mają podwójną spiralę z dużymi rowkami, co pozwala efektywnie odprowadzać wióry i
zwiększa głębokość wiercenia do 8xd (d – średnica narzędzia). Alpen HSS Forte Cobalt charakteryzują się skróconym i zaostrzonym punktowo ścinem, dzięki czemu łatwo nimi centrować otwór w początkowej fazie wiercenia (nie jest więc konieczne punktowanie). Jest to szczególnie ważne podczas wiercenia w twardych materiałach, gdyż w ich wypadku wiertło nie ślizga się po obrabianej powierzchni. Ponadto nie wymagają dużej siły posuwu. Taka zmodyfikowana geometria ścina redukuje bowiem znacznie siłę potrzebną do posuwu wiertła i umożliwia szybkie wiercenie, gdyż opór materiału jest wtedy łatwiej pokonywany.
Przypominamy, że 60% siły posuwu idzie na pokonanie oporu, który materiał stawia ścinowi o standardowej geometrii. Testowane wiertła mają uchwyt walcowy o średnicy takiej samej jak ich część robocza. Są szlifowane i produkowane w średnicach od 1 do 13 mm. Ich głębokość wiercenia – jak już nadmieniliśmy – wynosi 8xd, czyli jest znacznie większa od głębokości wiercenia uniwersalnych wierteł krętych do metalu (5xd).
Alpen HSS Forte Cobalt przeznaczone są do wiercenia w elementach stalowych (stale stopowe i niestopowe) o twardości maksymalnie 1300 N/mm2 (najlepiej od 450 N/mm2), w stali nierdzewnej (INOX), żeliwie i jego stopach, metalach nieżelaznych, aluminium, tworzywach sztucznych itp. Austriacki producent nie określa preferencji co do napędu wierteł Alpen HSS Forte Cobalt. Można więc je wykorzystywać we wszystkich maszynach wiercących (ręcznych i stacjonarnych), które dysponują obrotami odpowiednimi dla tych narzędzi.
W redakcyjnych testach wypróbowaliśmy wiertła Alpen HSS Forte Cobalt o średnicach 4 i 5 mm. Napędzaliśmy je 4-biegową wiertarko-wkrętarką Festool PDC 18/4 Li (zasilanie akumulator Li-Ion 18V/5,2 Ah). Wiertłem 4 mm wywierciliśmy otwór przelotowy w elemencie ze stali nierdzewnej (INOX ) o grubości 3,17 mm. Użyliśmy do tego 4. biegu wiertarko-wkrętarki (obroty: 3800/min) i chłodzenia olejem w sprayu. Operacja trwała zaledwie 4,09 s. Następnie przystąpiliśmy do wiercenia w stali konstrukcyjnej wiertłem 5 mm. W elemencie o grubości 11 mm wykonaliśmy otwór przelotowy, używając 4. biegu wiertarko-wkrętarki Festool PDC 18/4 Li (3800 obr./min) oraz chłodzenia specjalnym olejem w sprayu. Próba trwała 9,93 s.
Reasumując, wiertła Alpen HSS Forte Cobalt wymagają niewielkiego nacisku, co jest korzystne podczas wiercenia elektrycznymi wiertarkami, bo redukuje zmęczenie operatora. W przypadku zastosowania dużego nacisku okazują się znacząco wydajniejsze od tzw. uniwersalnych wykonań tego typu narzędzi. Pod względem dokładności spełniają wysokie standardy przemysłowe – uzyskujemy nimi czysto i dokładne wykonane otwory cylindryczne. Wiertła znajdą więc swoje zastosowanie zarówno podczas wykonywania w twardych gatunkach stali otworów pod gwintowniki, jak i służących do łączenia montowanych elementów, itp.
