TEST OTWORNIC BIMETALOWYCH Z ZESTAWU YATO YT-3381
YATO ma w swojej ofercie otwornice bimetalowe z zębami ze stali HSS. Dystrybuowane są one pojedynczo lub w zestawach przeznaczonych dla mechaników, elektryków, hydraulików oraz fachowców zajmujących się pracami podczas wykańczania wnętrz. Do testów wybraliśmy zestaw
YATO YT-3381.
Najpierw przyjrzymy się budowie nowych otwornic YATO. Są to narzędzia wykonane ze stali stopowej (korpus) i szybkotnącej HSS M3 (wieniec zębów), a więc o tzw. konstrukcji bimetalicznej. Mają grubą i wytrzymałą pokrywę z gwintowanym otworem do mocowania, co zapewnia im dużą trwałość, a także stabilizuje cięcie, gdyż nie dochodzi podczas niego do szkodliwych naprężeń. Podziałka zębów testowanych otwornic jest nieregularna i wynosi 4–6
TPI. Są one obrabiane laserowo, dzięki czemu narzędzia te odznaczają się wysoką wydajnością cięcia. Dostępne są w średnicach od 19 do 140 mm. Testowane narzędzia mają maksymalną głębokość wiercenia wynoszącą 40 mm.
Taki dobór średnic bimetalowych otwornic YATO wynika po pierwsze z tego, że3 zwykle nie stosuje się ich do otworów mniejszych niż 19 mm ze względu na ekonomię, ergonomię oraz wydajność pracy, a po drugie z faktu, że zakres ich aplikacji w szeroko pojętym instalatorstwie i stolarstwie nie wymaga wykorzystania narzędzi o średnicy większej niż 140 mm. Jak wspominaliśmy, są one wykorzystywane do wykonywania otworów przelotowych pod rury wentylacyjne, sanitarne i wodno-kanalizacyjne oraz odpływowe puszki rozdzielcze, rozgałęźne, kontaktowe, zamki, oświetlenie halogenowe itp.
Ponieważ – jak już wspomnieliśmy – zęby otwornic YATO wykonano z twardej stali HSS M3, przeznaczone są one do obróbki wielu różnych materiałów: stali (w tym nierdzewnej), żeliwa, drewna i materiałów drewnopochodnych (np. płyt wiórowych, laminowanych, pilśniowych, sklejki), aluminium i metali kolorowych oraz tworzyw sztucznych, szkła akrylowego, płyt gipsowo-kartonowych itd. Do narzędzi tych YATO oferuje uchwyty mocujące do wiertarek z chwytem 6-kątnym oraz do młotków SDS-plus z mocowaniem SDS-plus oraz przedłużkę umożliwiającą stosowanie pił otworowych w trudno dostępnych miejscach. Zestaw YATO YT-3381, którego otwornice testowaliśmy, składał się z 11 tego typu narzędzi o średnicach 19, 22, 25, 32, 35, 38, 44, 51, 57, 64 i 76 mm, dwóch uchwytów z mocowaniami gwintowym 1/2” (do otwornic o średnicy 19–29 mm) i gwintowym 5/8” z blokadą kołkową (otwornice 32–140 mm), krętego wiertła pilotowego o średnicy 6 mm oraz wspomnianej przedłużki.
W redakcyjnych próbach testowaliśmy otwornice o średnicach 25, 44 i 76 mm. Do ich napędu wykorzystaliśmy wiertarkę udarową YATO YT-82030 (moc – 550 W, obroty – 0-2300/min, zasilanie – sieciowe 230 V/50 Hz) oraz wiertarko-wkrętarkę udarową Hitachi DV18DBL2 (obroty – 500/min, moment obrotowy 136 Nm, zasilanie – akumulator Li-Ion 18 V/5,0 Ah). Wierciliśmy otwory przelotowe w dwóch złożonych płytach wiórowych OSB (sumaryczna grubość 35 mm) i w sandwiczach materiałowych. Pierwszy o łącznej grubości 3,35 cm składał się z płyty wiórowej OSB (grubość – 1,75 cm) i deski barlineckiej (1,6 cm), a drugi (3,4 cm) z deski barlineckiej, blachy ze stali nierdzewnej (0,2 mm) i sklejki liściastej (1,6 cm). Aby nie dopuścić do zatykania się wiórami rzazu wycinanego otworu, w obrabianych
materiałach wywierciliśmy specjalne otwory służące do ich odprowadzania. Czasy mierzyliśmy od momentu wejścia otwornicy w materiał. Podczas wiercenia stosowaliśmy dość lekki posuw, aby nie przeciążyć elektronarzędzi napędzających otwornice i nie spowolnić ich obrotów. Można więc powiedzieć, że pracowaliśmy małym wiórem. Uzyskane w ten sposób czasy były następujące: 6,06 s (dwie złożone płyty wiórowe OSB, otwornica 25 mm, wiertarka udarowa YATO YT-82030), 9,82 s (sandwicz 1., otwornica 76 mm, wiertarko-wkrętarka udarowa Hitachi DV18DBL2), 4,02 s (sandwicz 2., otwornica 25 mm, YATO YT-82030) i 10,95 s (sandwicz 2., otwornica 44 mm, Hitachi DV18DBL2). Reasumując, testowane otwornice oferują wysoką wydajność wiercenia. Podczas pracy nie zauważyliśmy, żeby narzędzia miały jakieś problemy z radzeniem sobie z materiałem. Gdy odniesiemy podane wyniki do metody pracy, okazuje się, że otwornice YATO do uzyskania wysokiej efektywności wiercenia nie wymagają stosowania dużej siły nacisku. Dlatego są przyjazne dla użytkownika. Stąd mogą być używane nawet do wysokowydajnego seryjnego wiercenia przy użyciu wiertarek ręcznych czy wiertarko-wkrętarek. Oczywiście, powinny to być maszyny dysponujące dużym momentem obrotowym, przynajmniej 40–50 Nm, co jest niezbędne, aby zapewnić tym narzędziom odpowiednią siłęskrawania.