Metabo do czystego wiercenia udarowego w materiałach budowlanych zaproponowało akumulatorowy młotek Metabo KHA 18 LTX BL współpracujący z modułem do usuwania urobku ISA 18 LTX 24. Połączone urządzenia oznaczono jako KHA 18 LTX BL 24 QUICK SET ISA. W redakcyjnym warsztacie sprawdziliśmy skuteczność ich pracy.

 

 

Kombimłotek akumulatorowy Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK

To maszyna o ergonomicznej klasycznej konstrukcji „L”. Najważniejszym podzespołem testowanego młotka jest bezszczotkowy silnik. Dla użytkownika to świetna informacja. Napęd tego typu jest bowiem bezobsługowy, bo nie ma newralgicznych podzespołów, czyli szczotek i komutatora. Jest również znacznie bardziej trwały (o co najmniej 100%), wydajny i sprawny (75–80%) od

silników szczotkowych na prąd stały. Wysoka sprawność „bezszczotkowca” pozwala na wykonanie kombimłotkiem Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK o co najmniej 30% więcej pracy na jednym cyklu ładowania akumulatora w porównaniu do podobnych elektronarzędzi wyposażonych w silniki szczotkowe. Dzięki temu akumulator pracuje dłużej i jest rzadziej ładowany, co oznacza wydłużenie czasu jego eksploatacji do 30–40% i mniejsze koszty parku maszynowego.

 

Pracą i zasilaniem silnika bezszczotkowego oraz młotka steruje zaawansowana elektronika mikroprocesorowa Ultra-M. Dzięki układowi Vario-Constamatic (VC) możemy regulować obroty i częstotliwość udarów, przy czym stabilizuje on te parametry pod zmiennym obciążeniem niemal na poziomie biegu jałowego. Regulacja dokonywana jest spustowym włącznikiem głównym. Elektronika odpowiada też za bezpieczeństwo pracy i wyłącza momentalnie urządzenie w chwili zablokowania wiertła. Funkcję tę wspomaga mechaniczne sprzęgło przeciążeniowe Metabo S-Automatic. Praca kombimłotkiem Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK jest więc bardzo bezpieczna.
Silnik bezszczotkowy w Metabo współpracuje z 1-biegową przekładnią i układem udaru pneumatycznego. Młotek KHA 18 LTX BL 24 QUICK generuje obroty od 0 do 1200/min, udary o częstotliwości 0–4500 min-1 i energii pojedynczego uderzenia 2,2 J (pomiar według EPTA). To bardzo dobre parametry jak na sprzęt akumulatorowy klasy 18 V, gwarantujące bardzo efektywne wiercenie w betonie (wiertłem SDS-plus – do 24 mm, koroną SDS-plus – do 68 mm), drewnie (do 25 mm) i stali (do 13 mm). Testowany sprzęt został także przystosowany do wykonywania lekkiego podkuwania – tryb pracy zmienia się pokrętłem umieszczonym z boku obudowy. Jedną z pozycji jest także swobodny obrót narzędzia w uchwycie, co pozwala optymalnie dobrać kąt pracy dłuta udarowego SDS-plus.

 

W Metabo KHA 18 LTX zastosowano też system tłumienia wibracji MVT – Metabo VibraTech. Uchwyt główny młotka zamocowany jest do korpusu maszyny za pomocą elastycznego połączenia sprężynowego. Rozwiązanie to w znacznej mierze redukuje poziom drgań przenoszonych na ręce operatora, co jest szczególnie ważne podczas wiercenia z udarem i podkuwania. Uchwyt pomocniczy ma też wykonanie antywibracyjne. Dzięki tym rozwiązaniom zredukowano wibracje przenoszone na operatora do poziomu 10,5 m/s2 (dane dla wiercenia udarowego w betonie), co oznacza lekką i niemęczącą pracę.
Kolejnym ważnym rozwiązaniem zastosowanym w testowanym kombi młotku Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK jest system dwóch wymiennych uchwytów narzędziowych QUICK. Pierwszy z nich to uchwyt SDS-plus służący do wiercenia udarowego i podkuwania. Mocuje się w nim wiertła, korony, dłuta, szpiczaki z chwytem SDS-plus. Drugi zaś to wiertarski uchwyt szybkomocujący o średnicy mocowania 1,5–13 mm przeznaczony do wiercenia bezudarowego. Montuje się w nim narzędzia z chwytem walcowym lub 6-kątnym: wiertła kręte, świdry, otwornice, bity itd. Uchwyty w młotku kombi wymienia się beznarzędziowo przez obrót tulei ich mechanizmu blokującego. Inżynierowie nie zapomnieli też wyposażyć testowanego elektronarzędzia w diodę LED do oświetlania miejsca obróbki.
Młotek kombi KHA 18 LTX BL 24 QUICK może być zasilany wszystkimi systemowymi akumulatorami litowo-jonowymi Metabo z linii Li-Power i LiHD (technologia zasilania wysokoprądowego)

o napięciu 18 V. Wspomniana elektronika Ultra-M zarządza też działaniem i ładowaniem akumulatorów. Chroni je przed nadmiernym obciążeniem i przegrzaniem, jak też optymalizuje proces ładowania – w ładowarce wentylator schładza ogniwa baterii, a elektronika czuwa, żeby ich nie przeładować. Nadmieniamy, że w tylnej części akumulatora znajduje się 4-diodowy wskaźnik poziomu zgromadzonej w nim energii. Metabo proponuje do zasilania młotka KHA 18 LTX BL 24 QUICK zestawy złożone z akumulatorów: LiHD 18 V/3,5 Ah, LiHD 18 V/5,5 Ah, LiPower 18 V/4,0 Ah i Li-Power 18 V/5,2 Ah. Baterie te i szybka ładowarka ASC 30-36 AIR COOLED wchodzą w skład proponowanych przez niemieckiego producenta kompletacji testowanego elektronarzędzia. Można też zakupić kombimłotek KHA 18 LTX BL 24 QUICK bez akumulatorów i ładowarki (wersja carcass). Bardzo ważną cechą testowanego młotka Metabo jest możliwość zamontowania w nim modułu odsysającego zwierciny Metabo ISA 18 LTX 24, który umożliwia bezpyłowe wiercenie.

 

 

Moduł odsysający urobek Metabo ISA 18 LTX 24

Zasilany jest z akumulatora kombimłotka Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK. Prąd z niego pobierany jest za pośrednictwem specjalnego złącza, w które wyposażony jest młotek. Znajduje się ono w dole obudowy jego silnika i ma gumową zaślepkę, którą stosuje się w przypadku pracy bez modułu. Metabo ISA 18 LTX 24 wyposażono we własną jednostkę napędową o mocy 65 W i turbinę, które wytwarzają podciśnienie służące do zasysania urobku (zwiercin i pyłu) podczas udarowego wiercenia otworu. Transportowany jest on do pojemnika, który można zdemontować i łatwo opróżnić. Pojemnik wykonany jest z przeźroczystego tworzywa sztucznego, aby operator młotka mógł łatwo kontrolować jego napełnienie i w odpowiednim momencie usuwać urobek, np. za pomocą odkurzacza warsztatowego. W pojemniku zmieszczą się zwierciny ze 160 otworów 6 x 40 mm. Po zakończeniu wiercenia moduł pracuje jeszcze przez 3 s, co pozwala mu zassać resztkę urobku z wykonywanego otworu.

 

W Metabo ISA 18 LTX 24 zastosowano wielokrotnego użytku filtr HEPA, który wyłapuje najdrobniejsze cząstki pyłu i zapewnia czyste powietrze w miejscu pracy. Moduł ma specjalną wymienną głowicę ze szczotkami służącą do zasysania urobku bezpośrednio z miejsca wiercenia oraz połączony z nią ruchomy kanał do transportowania zwiercin do pojemnika. Kanał ma regulowaną długość. Można więc dostosować go do długości wiertła i dzięki temu przyłożyć głowicę bezpośrednio do wierconego otworu, co zapobiega wydostawaniu się z niego urobku i zapyleniu miejsca pracy.

 

Moduł można łatwo zamontować w kombimłotku Metabo KHA 18 LTX i zdemontować z niego. Służą do tego prowadnice pozwalające na łatwe wsunięcie lub wysunięcie modułu i prosty sprężynowy zamek zaciskowy przeznaczony do jego blokowania/odblokowania.
Metabo ISA 18 LTX 24 odznacza się niewielką masą (1,1 kg) oraz kompaktowymi rozmiarami i zapewnia wysoką skuteczność usuwania pyłu podczas wiercenia, gdyż ma własny napęd. Nadmieniamy, że skuteczność podobnych

modułów napędzanych silnikami współpracujących elektronarzędzi jest w porównaniu z nim niska. Testowane urządzenie umożliwia bezpyłowe wiercenie udarowe otworów o średnicy 5-16 mm i głębokości do 100 mm (maksymalna długość wiertła – 160 mm).

 

 

Wyniki redakcyjnych testów

Podczas redakcyjnych testów wykonaliśmy 6 udarowych prób testowych młotka Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK. W pierwszych dwóch sprawdziliśmy skuteczność jego współdziałania z modułem ISA 18 LTX 24, czyli czy połączone urządzenia zapewniają bezpyłowe wiercenie. Do zasilania tandemu użyliśmy akumulatora LiHD 18 V/3,1 Ah. Wierciliśmy pionowo w dół, gdyż w tym kierunku wiercenia moduł musi także poradzić sobie dodatkowo z siłą grawitacji, która utrudnia zadanie odsysania urobku. Najpierw zaczęliśmy od wywiercenia w twardym betonie otworu 14 x 100 mm 2-ostrzowym wiertłem SDS-plus ze spiralą 2-zwojną transportującą urobek. Podczas jego wykonywania żadna drobina pyłu nie wydostała z się otworu. Operacja ta trwała 13,09 s. Następnie użyliśmy wiertła 4-ostrzowego ze spiralą 4-zwojną o średnicy 12 mm. Wykonaliśmy nim otwór o głębokości 96 mm w czasie 11,97 s. Podczas tej próby też nie zauważyliśmy żadnego pylenia. Tandem KHA 18 LTX BL 24 QUICK SET ISA udowodnił więc, że jest w 100% skuteczny w bezpyłowym wierceniu.

 

Kolejne próby wykonaliśmy wyłącznie młotkiem Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK. Najpierw sprawdziliśmy jego skuteczność wiercenia w twardym betonie C45 dużych otworów o średnicy 24 mm z użyciem 4-ostrzowego wiertła SDS-plus (zasilanie – akumulator Metabo LiHD 18 V/5,5 Ah). Trudna operacja wykonania otworu o głębokości 114 mm trwała 155,79 s. Następnie w młotku zamocowaliśmy 2-ostrzowe wiertło 20 mm. Wykonaliśmy w betonie C 45 nim otwór o głębokości 190 mm w czasie 78,1 s
(zasilanie – akumulator Metabo LiHD 18 V/5,5 Ah). Następnie koroną SDS-plus 65 mm w betonie C20 wykonaliśmy otwór o głębokości 44 mm, co zajęło nam 83,93 s (zasilanie – akumulator Metabo LiHD 18 V/3,1 Ah). Testy zakończyła próba udarowa, podczas której wbijaliśmy w belkę sosnową gwóźdź 8 x 250 mm. Zadanie wykonaliśmy w czasie 10,89 s (zasilanie – akumulator Metabo LiHD 18 V/3,1 Ah).

 

Reasumując testy, należy powiedzieć, że Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK SET ISA to kompaktowy, ergonomiczny i wszechstronny kombimłotek akumulatorowy. Pracuje jak tego typu maszyna przewodowa z najwyższej półki jakościowej. Nie ma żadnej różnicy w efektywności pracy między nim a mocną młotowiertarką 800-850 W. Wykonamy nim w 100% bezpyłowe wiercenie, co jest bardzo istotną funkcjonalnością rozszerzającą znacznie zakres stosowania testowanego urządzenia. Może być więc ono wykorzystane podczas prac prowadzonych w działających biurach, serwerowniach, szpitalach itp., a więc w miejscach, gdzie obowiązuje rygorystyczne wymaganie zachowania pełnej czystości.

opr. HB

Dane techniczne kombimłotka akumulatorowego Metabo KHA 18 LTX BL 24 QUICK

Maks. energia pojedynczego udaru (wg EPTA)	2,2 J
Częstotliwość udarów	0-4500/min
Obroty na biegu jałowym	0-1200/min
Maks. średnica wiercenia w betonie wiertłem i koroną/drewnie/stali	24 i 68/25/13 mm
Uchwyt narzędziowy	QUICK (SDS-plus lub wiertarski szybkomocujący)
Ciężar (z akumulatorem LiHD 18 V/5,5 Ah)	4,7 kg
Systemowe akumulatory zasilające Li-Ion z linii LiPower (napięcie/pojemność)	18 V/2.0, 4.0, i 5.2 Ah
Systemowe akumulatory zasilające Li-Ion z linii LiHD(napięcie/pojemność)	18 V/3.1, 3.5, 5.5, 6.2, 7.0 Ah

 

Dane techniczne modułu odsysający urobek Metabo ISA 18 LTX 24

Średnica wiercenia	5-16 mm
Maks. długość	wiertła160 mm
Moc znamionowa	65 W
Ciężar	1,1 kg