SZCZYPCE (CZ. IV). SZCZYPCE DO PRZECINANIA PRZEWODÓW
Ostatni odcinek naszego cyklu służącego omówieniu różnego rodzaju szczypiec był poświęcony obcinakom bocznym. Wśród tych specjalizowanych narzędzi służących do przecinania różnego rodzaju drutów lub przewodów należy wyróżnić szczypce specjalnie przeznaczone dla elektromonterów.
Szczypce produkowane specjalnie dla elektryków, służą głównie do przecinania przewodów wykonanych z miedzi lub aluminium. Obcinaki boczne przy stosunkowo krótkiej szczęce posiadają dość długie rękojeści. W skutek takiej konstrukcji na szczękach można uzyskać dość dużą siłę tnącą. Pozwala ona monterom dość swobodnie przecinać druty lub przewody. Podobnie
jak inne tego rodzaju narzędzia – szczypce (część chwytna wraz ze szczęką) powstają w procesie kucia matrycowego. Do ich wyprodukowania używa się specjalnych gatunków stali narzędziowej. Odkuwki w celu uzyskania założonych kształtów są następnie dokładnie obrabiane mechanicznie. Obrobione półprodukty na koniec są poddawane obróbce cieplno-chemicznej. Obróbka ta pozwala uzyskać twardość krawędzi tnących nawet 62 HRC. Hartowanie przeprowadza się indukcyjnie, a schładzanie odbywa się w kąpieli olejowej.
W szczypcach profesjonalnych precyzyjnie wykonane krawędzie tnące w główce narzędzia są dokładnie polerowane. Dodatkowo w profilu szczęki zostają wykonane specjalne gniazda, których zadaniem jest ułatwienie monterowi przecinania przewodów czy drutów. Przy każdym gnieździe na szczęce został wykonany trwały opis, informujący, o jakim przekroju przewody można skutecznie dokładnie w tym miejscu szczęk przecinać. I tak w mniejszym gnieździe można przecinać przewody o przekroju 1,5 mm2, a w kolejnym o przekroju 2,5 mm2. Przy pomocy takich szczypiec można przeciąć miękkie przewody z miedzi i aluminium o średnicy drutu do 2 mm, natomiast stalowe linki i druty o średnicy do 1 mm. Jeszcze inne gniazda w główce szczypiec służą do zawijania przewodów i zaciskania końcówek konektorowych. W ten sposób obcinaki dla elektryków zostały wyposażone aż w cztery funkcje. Wykorzystując tylko jedno narzędzie, monter może bardzo szybko i sprawnie przewód przeciąć, a na odpowiednio przygotowanym końcu zacisnąć złącze konektorowe.
Oczywiście szczypce dla elektryków muszą mieć na rękojeściach izolację, spełniającą wymagania bezpiecznej pracy. Materiał użyty na elektroizolację powinien posiadać odpowiednio wysoką wartość rezystywności, dużą odporność na przebicie i odporność na działanie czynników atmosferycznych powodujących m.in. utlenianie. Dodatkowo wskazana jest odporność takiego materiału na powstawanie prądów pełzających na zawilgoconej rękojeści (np. pod wpływem potu), a także odporność na temperaturę, ciepło i starzenie. W przypadku omawianych szczypiec użyto 2-komponentowego tworzywa w charakterystycznych żółto-czerwonych barwach z nadrukiem VDE. Znak ten (symbol bezpieczeństwa) gwarantuje, że użyta izolacja chroni przed prądem przemiennym o wartości 1000 V. Procedura badania musi być wykonana z ogólnoeuropejską normą EN 60900. Oczywiście fakt, że rękojeść jest odporna na tak wysokie napięcie, nie upoważnia montera do pracy na przewodach pod napięciem. Kardynalne zasady bezpieczeństwa zabraniają tego typu praktyk. Rodzaj użytych tworzyw sztucznych na rękojeści gwarantuje, że ręka montera ma kontakt z miękką, przyjemną w dotyku powierzchnią rękojeści (SoftGrip). Dodatkowe delikatne wypustki mają poprawić pewność chwytu. Izolacja na rękojeściach w procesie produkcji jest pewnie umocowana. Użytkownik może być całkowicie pewny tego, że nawet przy dużych obciążeniach okładziny na częściach chwytnych nie zsuną się i nie narażą go na wypadek.