Systemy bezpieczeństwa pracy w nowoczesnych szlifierkach kątowych Bosch Professional
Jak wiadomo, praca szlifierką kątową jest niebezpieczna. Zagrożenie zdrowia operatora może nadejść z wielu stron. Nowoczesne szlifierki kątowe są w tej chwili zabezpieczone na każdą takąewentualność i w dużej mierze chronią użytkownika przed obrażeniami.
Najpoważniejsze obrażenia ciała podczas obsługi szlifierki kątowej występują, gdy dochodzi do zakleszczenia tarczy tnącej. Mogą wtedy nastąpić dwie sytuacje – szlifierka może zostać „odbita” do góry lub do tyłu (w stronę operatora) i zranić go, bądź zablokowana tarcza ulega rozerwaniu, a jej szczątki z dużą prędkością uderzą w ciało użytkownika. Firma Bosch
wprowadziła wiele rozwiązań, które nie tylko chronią operatora przed skutkami takich zdarzeń, ale też im nawet zapobiegają.Jednym z najbardziej innowacyjnych systemów bezpieczeństwa w szlifierkach kątowych Bosch jest KickBack Stop (stosowany np. w modelach GWS 12-15, GWS z serii LVI). System ten wyłącza narzędzie w chwili zakleszczenia się tarczy poprzez odcięcie dopływu prądu do urządzenia. Rozwiązanie wykorzystuje systemy elektroniczne, a dokładniej mikroprocesor, który zatrzymuje narzędzie w momencie wykrycia nagłego zmniejszenia obrotów. Działa on na podobnej zasadzie jak system ABS wykorzystywany w samochodach. Rozwiązanie to praktycznie w 100% eliminuje ryzyko „odbicia” szlifierki od obrabianego materiału czy rozerwania ściernicy.
W większości szlifierek kątowych Bosch znajdziemy także specyficzny sposób montażu metalowej osłony tarczy na głowicy urządzenia. Wymogi bezpieczeństwa, wedle których producenci elektronarzędzi mają wytwarzać szlifierki, zawarte są w normie EN 60745. Specjaliści od dbania o zdrowie i życie użytkowników narzędzi elektrycznych ustalili w dokumencie, że osłona tarczy musi ich zabezpieczać przed skręceniem, wichrowatością tarczy, w momencie jej rozerwania, a w przypadku rozerwania tarczy osłona nie może obrócić się wokół własnej osi o kąt większy niż 90°. W szlifierkach Bosch metalowe osłony mocowane są do głowicy na specjalnym kołnierzu z systemem zapadek, które uniemożliwiają obrócenie się jej w momencie rozerwania tarczy. Osłonę blokuje się w odpowiednim położeniu beznarzędziowo za pomocą klamry zaciskowej.
Wspomniany wyżej dokument nakazuje również, by szlifierki z tarczą większą niż 155 mm były wyposażone w system chroniący przed ponownym niezamierzonym uruchomieniem maszyny w momencie jej wyłączenia spowodowanego nagłą przerwą zasilania. System ten nosi nazwę restart protection (stosuje się go np. w modelach LVI). W jakich sytuacjach ratuje nasze zdrowie? Wyobraźmy sobie sytuację, w której podczas szlifowania nagle zabraknie prądu w gniazdku zasilającym. Maszyna się wyłączy, a operator zapomni odblokować włącznik zasilania i odłoży narzędzie tarczą do góry. Jeśli szlifierka nie posiada systemu restart protection, to gdy w gniazdku ponownie pojawi się napięcie, maszyna uruchomi się samoczynnie i może zranić stojące obok niej osoby lub uszkodzić obrabiane powierzchnie lub elementy. Restart protection zapobiega takim sytuacjom i nawet przy wciąż zablokowanym włączniku zasilania nie pozwoli na samoistne włączenie się szlifierki.
Dość niedawno w ofercie firmy Bosch pojawiły się szlifierki kątowe (model GWS 26-230 LVI) przeznaczone dla zakładów produkcyjnych, w których panują specyficzne warunki pracy i dość rygorystyczne normy bezpieczeństwa. Maszyny takie posiadają tzw. bezpieczny włącznik czuwakowy (deadman switch). Ma on ustrzec zarówno pracowników przed obrażeniami, jak i obrabiany materiał przed zniszczeniem w momencie utraty kontroli nad działającym elektronarzędziem. Chodzi tutaj np. o sytuacje, w których operator szlifierki zasłabnie i upadnie. Jeśli sprzęt nie posiadałby odpowiedniego zabezpieczenia, wirująca ściernica mogłaby zranić człowieka, uszkodzić materiał lub spowodować pożar (gdy czynności odbywają się w miejscu, gdzie znajdują się materiały łatwopalne). Szlifierki Bosch z włącznikiem czuwakowym automatycznie wyłączają się w momencie utraty nad nimi kontroli przez człowieka. Włącznik zasilania nie posiada bowiem blokady do pracy ciągłej. Żeby maszyna pracowała, operator musi cały czas wciskać włącznik.
Warto tu wspomnieć o trzech dodatkowych rozwiązaniach stosowanych w narzędziach Bosch. Pierwszym jest system Vibration Control, którego zadaniem jest pochłanianie wibracji i
ograniczanie ilości przenoszonych drgań na ciało operatora maszyny. System Vibration Control potrafi zredukować nawet o 50% poziom drgań w porównaniu z maszynami bez systemów antywibracyjnych. Głównym elementem VC w małych szlifierkach Bosch jest antywibracyjna rękojeść boczna. W dużych maszynach stosuje się dodatkowo specjalne zamocowania uchwytu głównego do korpusu szlifierki. Oba uchwyty pokryte są antypoślizgowym i antywibracyjnym materiałem soft grip. Drugim rozwiązaniem są specjalne osłony z króćcem do odsysania, stosowane w małych i dużych szlifierkach w przypadku cięcia tarczami diamentowymi Zwiększają one żywotność tarcz, gdyż zastosowane odsysanie pyłu za pomocą odkurzacza chłodzi pole obróbki, jak też prawie w 100% redukują zapylenie miejsca pracy, a więc chronią i zdrowie operatora, i środowisko naturalne.Na koniec warto wspomnieć o bardzo popularnym w dużych szlifierkach Bosch systemie łagodnego rozruchu. Sprawia on, że po włączeniu zasilania tarcza rozpędza się powoli, bez charakterystycznego dla maszyn bez tego układu „kopnięcia” w dłonie, które jest nie tyle nieprzyjemne, co może spowodować wyrwanie sprzętu z rąk użytkownika nieprzygotowanego na taki efekt. Miękki start zabezpiecza również instalację zasilającą przed przeciążeniami.
Opisane systemy znacznie zwiększają poziom bezpieczeństwa pracy szlifierkami kątowymi, dlatego maszyny w nie wyposażone powinny być preferowane przez profesjonalnych użytkowników z przemysłu i rzemiosła, co niestety w Polsce jest rzadko spotykane. Wielu pracodawców wybiera jednak tanie maszyny niewyposażone w żaden z systemów bezpieczeństwa. Ich myślenie zmienia się dopiero, gdy dojdzie do wypadku przy pracy i zasądzone zostanie odszkodowanie pracownikowi, który np. został zraniony kawałkami rozerwanej tarczy szlifierskiej. Warto więc pomyśleć wcześniej o bezpieczeństwie pracy w swojej firmie i wyposażać ją w maszyny spełniające najwyższe wymogi co do ochrony pracowników przed wypadkami podczas wykonywanychrobót.