Oznaczanie ściernic do przecinania
Przemysł produkuje wielką ilość ściernic w szerokiej gamie kształtów i o różnym przeznaczeniu. Duży segment tej produkcji stanowią ściernice do przecinania stali. Podstawą wyboru odpowiedniego narzędzia ściernego są katalogi producentów, które bazują na Polskich Normach. Normy te określają wymiary, typy, charakterystyki i zastosowanie tych narzędzi.
Sposób tworzenia oznaczenia konwencjonalnych narzędzi spojonych z materiałów ściernych podaje Polska Norma PN-ISO 525:2001. Oznaczenie to powinno zawierać następujące człony:
- symbol kształtu (typu lub rodzaju),
- symbol odmiany,
- oznaczenie wielkości (główne wymiary),
- wyszczególnienie właściwości fizykomechanicznych,
- numer normy przedmiotowej.
Całkowite oznaczenie narzędzia ściernego powinno ponadto ujmować:
- znak i nazwę wytwórni,
- dopuszczalną prędkość obwodową ściernicy vs w m/s,
- maksymalną prędkość obrotową ściernicy ns w obr./min.
Oznaczenie ściernicy może wyglądać następująco: T1A 300×4×25 99A 40 P 6 BF. Poszczególne człony tego symbolu oznaczają: T1A – typ ściernicy, 300×4×25 – średnica zewnętrzna D × szerokość (wysokość) H × średnica otworu d, 99 – gatunek ścierniwa, A – rodzaj ścierniwa, 40 – wielkość ziarna ściernego, P – twardość ściernicy, 6 – struktura ściernicy, BF – rodzaj spoiwa. Oznaczenie określające charakterystykę narzędzia ściernego tworzy się, wykorzystując jeden z możliwych wariantów podanych w tabelach oznaczeń. Warto tu wspomnieć, że struktura ściernicy może być oznaczona numerem, zwykle od 0 do 30, przy czym numer wyższy oznacza strukturę bardziej otwartą. Struktury ściernic dzieli się na zwarte, średnie i otwarte. Np. „99A 60 N 6 V” oznacza ściernicę wykonaną na bazie elektrokorundu szlachetnego, o średniej wielkości ziarna określonego numerem 60, średniej twardości N, strukturze średniej 6 i spojoną spoiwem ceramicznym.
Wytwórcy narzędzi ściernych mogą oznaczenie literowe określające rodzaj ścierniwa poprzedzić symbolem według własnego wyboru, który dokładniej określa jego typ i pochodzenie. Literowy symbol spoiwa może być również uzupełniony dodatkową sygnaturą określającą jego gatunek. Podawanie numeru struktury nie jest według normy ISO obowiązkowe. Na końcu symbolu oznaczenia ściernicy podaje się czasem jej dopuszczalną obwodową prędkość roboczą w metrach na sekundę. Naszym zdaniem przed zakupem ściernicy warto przeanalizować oznaczenia kilku ściernic do przecinania, gdyż zawarte są w nich podstawowe informacje o ściernicy.
Ścierniwa
Węglik krzemu zielony | 99C |
Węglik krzemu czarny | 98C |
Elektrokorund szlachetny | 99A |
Elektrokorund półszlachetny | 97A |
Elektrokorund zwykły | 95A |
Monokorund | MA |
Elektrokorund chromowy | CrA |
Elektrokorund tytanowy | TiA |
Elektrokorund cyrkonowy | ZrA |
Wymiary ziarna
Makroziarna od F4 do F220 | Mikroziarna od F230 do F1200 | ||
Grube | średnie | drobne | bardzo drobne |
4 | 30 | 70 | 230 |
5 | 36 | 80 | 240 |
6 | 40 | 90 | 280 |
7 | 46 | 100 | 320 |
8 | 54 | 120 | 360 |
10 | 60 | 150 | 400 |
12 | – | 180 | 500 |
14 | 220 | 600 | |
16 | – | 800 | |
20 | 1000 | ||
22 | 1200 | ||
24 | – |
Stopnie twardości
A | B | C | D | skrajnie miękkie |
E | F | G | – | bardzo miękkie |
H | I | J | K | Miękkie |
L | M | N | O | Średnie |
P | Q | R | S | Twarde |
T | U | V | W | bardzo twarde |
X | Y | Z | – | skrajnie twarde |
UWAGA: Stopień jest oznaczony literą alfabetu, „A” jest najmiększy i „Z” najtwardszy |
Gatunek spoiwa
V | Spoiwo ceramiczne |
R | Spoiwo gumowe |
RF | Spoiwo gumowe mechanicznie wzmocnione |
B | Spoiwa żywiczne i inne organiczne termoutwardzalne |
BF | Spoiwa żywiczne mechanicznie wzmocnione |
E | Spoiwo szelakowe |
MG | Spoiwo magnezytowe |
PL | Spoiwoplastikowe |