Niwelatory optyczne CST/berger

Firma CST/berger chyba najmocniej kojarzona jest na polskim rynku narzędzi pomiarowych z niwelatorami optycznymi. Ich popularność nie wynika tylko z atrakcyjnej ceny zakupu, ale także wysokiej jakości wykonania i niezawodności.

Amerykański CST/berger, który od jakiegoś czasu jest marką firmy Bosch, produkuje dwie serie niwelatorów optycznych oznaczonych literkami SAL i PAL. Pierwszy typoszereg – składający się z 4 modeli z lunetami o różnym powiększeniu – został stworzony z myślą o odbiorcy z branży budowlanej (powiększenia 20 i 24x) i geodezyjnej (powiększenia 28 i 32x). Z kolei niwelatory PAL to typowe produkty budowlane, przeznaczone do mniej dokładnych

pomiarów przy pracach ziemnych. Niwelatory PAL uzupełniają powiększenia modelu SAL, ponieważ występują w wersji z lunetami 22 i 26x. Obie serie niwelatorów oferowane są z podziałem koła poziomego zarówno w stopniach, jak i gradach. Użytkownicy mogą wybrać więc taki podział, do jakiego są przyzwyczajeni. Niewielu producentów niwelatorów optycznych oferuje wybór tego parametru instrumentu w obrębie jednego modelu.

Wszystkie produkowane przez CST/bergera niwelatory optyczne charakteryzują się doskonałą optyką. To właśnie parametry lunety – jej średnica 36 lub 40 mm i powiększenie – decydują ostatecznie o dokładności instrumentu, a tym samym o jego klasie (budowlany/geodezyjny). Jeszcze jednym elementem konstrukcyjnym niwelatora, który ma wpływ na precyzję pomiarów, jest kompensator. Ten w seriach SAL i PAL to odmiana magnetyczna – najbardziej niezawodna i precyzyjna – o dokładności 0,3; 0,5 lub 0,8”. Im precyzyjniejszy kompensator, tym dokładniejsze poziomowanie osi celowej. Niwelatory optyczne CST/berger mają więc dokładność 2 km podwójnej niwelacji w zależności od powiększenia lunety – 2,5 mm (SAL 20); 2,0 mm (SAL 24, PAL 22); 1,5 mm (SAL 28, PAL 26); 1,0 mm (SAL 32).

Cała rodzina niwelatorów optycznych CST/berger to instrumenty samopoziomujące. Są one wyposażone w kompensatory, które automatycznie ustawiają oś celową w poziomie i utrzymują ją w takiej pozycji przez cały czas pomiaru. To gwarancja, że nie popełnimy błędu podczas wykonywania niwelacji. W konstrukcji tego elementu zastosowano blokady kompensatorów, które po włożeniu instrumentu do walizek unieruchamiają wahadła i chronią je przed uszkodzeniami w czasie transportu. Kompensator poziomuje oczywiście oś poziomą w pewnym zakresie, dlatego przed rozpoczęciem właściwych odczytów z łaty należy instrument ręcznie spoziomować za pomocą nóg statywu i śrub nastawczych w spodarce. Przy tej czynności pomocny będzie pryzmat łamiący, który działa jak zwierciadło i pozwala obserwować „bąbelek” libelli bez konieczności patrzenia na niego z góry.

Obsługa niwelatorów CST/berger dzięki solidnemu wykonaniu instrumentów jest także bardzo łatwa. Wygodne w obsłudze śruby regulacyjne – pokrętło do ustawiania ostrości obrazu, leniwka koła poziomego do precyzyjnego celowania – usprawniają wykonywanie odczytów z łaty niwelacyjnej. Z kolei kolimator w górnej część obudowy przyspiesza zgrubne celowanie. Każdy użytkownik, w zależności od kondycji swojego wzroku, może zmieniać ostrość krzyża kresek za pomocą pokrętła przy okularze lunety. Niwelatory są również świetnie zabezpieczone na czas transportu – opakowane w solidną, plastikową walizkę przetrwają każde warunki pogodowe. Warto też dodać, że niwelatory serii SAL i PAL oferowane są w zestawach z osprzętem CST/berger, np. statywami aluminiowymi i łatami teleskopowymi (4- lub 5-metrowymi w pokrowcu i z libellą).