Koronki czy wiertła SDS-max?

Autor: pins

Wielu specjalistów w dziedzinie narzędzi przeciwstawia koronki SDS-max wiertłom SDS-max, twierdząc przy tym, że wiercą szybciej i wydajniej. Zastanówmy się więc, czy mają rację.

Nikt rozsądny nie będzie kwestionował twierdzenia, że korony SDS-max wiercą szybciej i wydajniej niż wiertła pełne SDS-max. Np. według naszych doświadczeń koroną o średnicy 50 mm otwór o głębokości 50 mm w betonie B-25 przy użyciu młota udarowo-obrotowego klasy 8 kg można wywiercić w czasie 16,03 s. Gdy tymczasem używając wiertła SDS-max i wiercąc nim przy użyciu tego samego elektronarzędzia otwór o tej samej średnicy, zużyjemy na to aż 27,02 s. Różnica w wydajności

jest więc znaczna. Wynika ona z tego, że korony udarowo wycinają otwór po wąskim okręgu, a wiertła w zasadzie wybijają go, krusząc całe jego wnętrze.

Jednakże przeciwstawianie koron i wierteł SDS-max ma pewne ograniczenie, gdyż dostępne w handlu tych typów narzędzia tylko w niewielkim stopniu pokrywają się zakresami swoich średnic. Wiertła SDS-max zwykle występują średnicach od 12 do 52 mm, a korony – od 40 do 150 mm. A więc tylko wiertła o średnicach 40, 45 i 50 mm mają korony odpowiadające im w przybliżeniu wielkością. Może się też zdarzyć, że któryś z dostawców nie będzie oferował wiertła 50 mm, lecz 52 mm.

Stąd alternatywa – koronka SDS-max albo wiertło pełne SDS-max – w wypadku wielu dostawców sprowadza się do trzech wspomnianych średnic. W ich przypadku rozstrzygająca jest głębokość wykonywanych otworów. Jeżeli wiercimy na głębokość do 100 mm, należy wybrać koronę, jeśli zaś głębiej – wiertło, o ile oczywiście nie chcemy bawić się opróżnianiem korony zurobku.

Autor: Jan Krzos, pins

Gwintowniki to narzędzia, których prawidłowe stosowanie wymaga przestrzegania kilku ważnych zasad. Podajemy je w niniejszym artykule.

Aby wykonać pełny gwint metryczny lub calowy, należy cały gwintownik przepuścić przez otwór, którego średnica musi być odpowiednio dobrana do średnicy gwintu. Średnice otworów podane są w odpowiednich normach polskich (PN), niemieckich (DIN) lub europejskich (EN) z dokładnością do 0,1 mm, można je też znaleźć w katalogach czy publikacjach poświęconych gwintowaniu. Za duży lub za mały otwór spowoduje albo uszkodzenie gwintownika (może dojść jego złamania lub wykruszenia ostrzy skrawających), albo wadliwe wykonanie gwintu. Należy

zauważyć, że chwyt walcowy gwintownika maszynowego ma średnicę znacznie mniejszą niż gwintowany otwór. Przystępując do pracy gwintownikiem maszynowym, należy po odpowiednim zamocowaniu narzędzia w gwinciarce i materiału obrabianego w imadle wprowadzić do otworu stożek części skrawającej gwintownika, stosując posuw ręczny. Po nacięciu 1-2 zwojów gwintownik będzie następnie wciągany w głąb otworu samoczynnie. Aby nie dopuścić do wysunięcia się narzędzia z uchwytu, należy podążać maszyną za gwintownikiem. Po przejściu przez otwór całej długości części skrawającej gwintownik można wykręcać, pociągając maszynę do tyłu, co spowoduje mechaniczną zmianę kierunku jej obrotów. Otwory nieprzelotowe gwintuje się gwintownikami maszynowymi z zastosowaniem specjalnego uchwytu samowyłączającego. Uchwyt ten jest tak skonstruowany, że gdy czoło nacinającego gwintownika oprze się o dno otworu, wzrośnie raptownie siła oporu osiowego, uchwyt samoczynnie się wyłączy i gwintownik przestanie się obracać.

Bardzo ważną rolę przy gwintowaniu spełniają płyny obróbkowe. Ich głównym zadaniem jest smarowanie i chłodzenie strefy obróbki, a także zmniejszenie momentu skrawania i poprawa chropowatości powierzchni oraz zmniejszenie intensywności zużywania się ostrzy skrawających. W wypadku zastosowania maszyn stacjonarnych ciecz obróbkową doprowadza się pod ciśnieniem do strefy obróbki, co skutecznie wspomaga usuwanie wiórów. W przypadku gwintowania za pomocą elektrycznej gwinciarki ręcznej można zastosować spraye z olejem chłodzącym, których używa się także do chłodzenia wierteł do metalu. Na ciecze obróbkowe najczęściej stosuje się emulsje olejowe o koncentracji ok. 10% lub nieemulgujące oleje obróbkowe.

Podstawowe zasady gwintowania z użyciem gwinciarki ręcznej i gwintowników maszynowych