Klucze udarowe (część IV). Podstawowe zasady prawidłowej eksploatacji kluczy udarowych
Pracując tymi elektronarzędziami, należy pamiętać, że maszyna i stosowane w niej narzędzie robocze – nasadka udarowa – stanowią jedną funkcjonalną całość, a ich jakość określa de facto zdolność do wkręcania/wykręcania oraz wydajność pracy. Stąd podstawową regułą prawidłowej eksploatacji klucza jest stosowanie najwyższej jakości osprzętu.
Urządzenia te, jak już wspominaliśmy, stosuje się do wydajnego wykonywania dwóch operacji: miękkiego i twardego wkręcania oraz wykręcania śrub i wkrętów od M10 do M30. Jednakże nadają się one bardziej do połączeń twardych wykonywanych śrubami z gwintem metrycznym lub calowym. Oczywiście, można nimi także wkręcać bardzo duże wkręty w drewno
z łbem sześciokątnym, jednakże nie jest to główna specjalizacja tych narzędzi. Niektórzy nawet stosują je do wiercenia zgrubnego otwornicami czy dużymi świdrami, co jeszcze 5 lat temu było pewnym novum, jeśli zważy się, że są to narzędzia przeznaczone do wkręcania/wykręcania. Obecnie używanie kluczy bezprzewodowych do zgrubnego wiercenia dużych jest już bardzo popularne i rzadko spotyka się „purystów” uważających, że należy te narzędzia wyłącznie stosować do montażu/demontażu śrub lub wkrętów..jpg)
Same użytkowanie klucza nie jest trudne: operację wkręcania/wykręcania powinniśmy prowadzić osiowo, lekko dociskając kluczem z nasadką do śruby czy nakrętki, aby podążać za jej ruchem. Wielkość momentu dobiera się do rodzaju połączenia, a zatem trzeba użyć odpowiedniego narzędzia lub jego ustawienia. Jak wiadomo, każdy typ śrub ma określoną wartość momentu dokręcania, który zapewnia prawidłowy docisk elementów montowanych i pewność połączenia, tzn. eliminuje zjawisko luzowania się tych łączników. Prawidłowe wartości tych momentów można znaleźć w tabelach zamieszczanych zarówno przez producentów narzędzi, jak i śrub. Podawane są one według normy ISO 898/1, która określa wielkości momentu dokręcenia zalecane do stosowania w przypadku użycia typowych śrub i nakrętek, w zależności od ich klasy wytrzymałości oraz wielkości oraz rodzaju gwintu.
Wykonując połączenie gwintowe, należy wziąć pod uwagę nie tylko właściwości śrub, ale także cechy elementów (materiałów) montowanych. Od nich bowiem zależy sztywność połączenia, tj. jego twardość lub miękkość. Za twarde uznaje się takie połączenie, w którym kąt dokręcenia śruby nie przekracza 30°. Jest on mierzony od momentu kontaktu śruby z powierzchnią elementu mocowanego nią. Miękkie połączenie to takie, dla którego kąt dokręcenia śruby jest duży, czasami większy niż 360°. Tak określoną sztywność połączenia trzeba uwzględnić, ponieważ od niej zależy wielkość momentu dokręcenia aplikowanego przez klucz. Na przykład, w przypadku miękkich połączeń narzędzia te aplikują mniejszy moment obrotowy niż w wypadku twardych.
Jeżeli musimy zastosować mniejszy moment dokręcenia, niż aplikowany przez nasz klucz udarowy, możemy, zamiast innego tego typu narzędzia o mniejszej mocy, użyć drążków skrętnych z wpustami sprężystymi. Redukują one odpowiednio moment dokręcenia. Właściwy dobór takiego drążka należy przeprowadzić doświadczalnie, ustalając wielkość momentu aplikowanego za jego pośrednictwem.
Następną ważną kwestią podczas prawidłowej eksploatacji klucza jest używanie w nim wyłącznie nasadek udarowych, a nie zwykłych stosowanych z napędami ręcznymi. Od tzw. nasadek zwykłych różnią się one wytrzymałością – są kute, mają grube ścianki umożliwiające aplikację udarów, a także odpowiednio solidny czworokątny otwór (wpust) mocujący. Musi on pasować swoim rozmiarem do zabieraka klucza, abyśmy mogli nasadkę zamontować na kluczu. Narzędzia te także powinny swoimi rozmiarami odpowiadać rozmiarom łbów śrub. Inaczej dojdzie do zniszczenia łba lub aplikacji momentu odkręcenia o nieodpowiedniej wielkości.
Dla prawidłowej eksploatacji niezmiernie ważne jest również wykonywanie okresowych przeglądów oraz czyszczenie z kurzu i pyłów uchwytów narzędziowych oraz wnętrza maszyn. Powinny to wykonywać przeszkolone osoby lub specjalizowane serwisy. Wykonanie tych czynności zwiększa trwałość elektronarzędzi, a także zapewnia im sprawność techniczną, która jest konieczna do wydajnego ich wykorzystywania. W przypadku awarii maszyny, należy ją oddać do naprawy do specjalistycznego serwisu, najlepiej autoryzowanego przez producenta. Wykonywanie samodzielne naprawy jest nieopłacalne,
