Kiedy zrezygnować z drabiny? | PortalNarzedzi.pl

Treść poprzednich artykułów „Czy drabiny to bezpieczne maszyny?” oraz „Kiedy wolno pracować z drabiny?” miały uzmysłowić nam, iż drabiny to niezwykle niebezpieczne urządzenia, które na domiar złego można stosować po spełnieniu wielu niedogodnych i często niewykonalnych wymogów bezpieczeństwa.

Na jakiej podstawie powinniśmy więc ocenić, czy zastosowanie przez pracownika drabiny będzie bezpieczne czy też nie? Każdorazowo przed podjęciem decyzji o sposobie wykonania pracy pracodawca zobowiązany jest dokonać oceny zagrożeń, jakie niesie wykonywanie pracy z drabiny, w tym w szczególności ocenić stopień zagrożenia pracownika upadkiem z

wysokości. Mówi o tym art. 226 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r., Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2007 r. Nr 225, poz. 1672), który w ust. 1 określa, iż pracodawca „ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko”, a w ust. 2 podkreśla, że pracodawca „informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami”. Należy więc sprawdzić przy ocenie zagrożenia upadku z drabiny:

czy praca nie będzie wymagała od pracownika zbyt długiego przebywania na drabinie;
czy ewentualny upadek nie wiąże się ze zbyt dużym ryzykiem powstania urazu (np. upadek z dużej wysokości, upadek na ruchome części maszyn, upadek na ostre wystające części maszyn i urządzeń, potrącenie przez środki transportu, itp.);
czy nie ma innej bezpieczniejszej metody wykonania pracy za pomocą posiadanych przez pracodawcę urządzeń technicznych;
czy podczas przemieszczania się pracownik będzie mógł stale trzymać się drabiny;
czy praca nie będzie wymagała wychylania się po za obrys drabiny;
czy pracownika nie należy zabezpieczyć za pomocą indywidualnych środków chroniących przed upadkiem;
czy jesteśmy w stanie zabezpieczyć drabinie właściwą stabilność, w szczególności podczas konieczności mocowania się do szczebli drabiny środkami ochrony indywidualnej.

Jeżeli przeprowadzona ocena zagrożeń wykazała, iż ryzyko przekracza wskaźniki przyjęte dla zastosowanej metody szacowania ryzyka, pracodawca nie może żądać od pracownika wykonania pracy z drabiny bez zastosowania środków zmniejszających to ryzyko do stopnia dopuszczalnego. Postępowanie takie wynika m.in. z treści art. 220 ust 1 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2007 r. Nr 225, poz. 1672) mówi, iż „Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych”. Mówi o tym także § 39 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zmianami z 2007 r., nr 49, poz. 330), który w ust 2. nakazuje pracodawcom: „Jeżeli ze względu na rodzaj procesu likwidacja zagrożeń nie jest możliwa, należy stosować odpowiednie rozwiązania organizacyjne i techniczne, w tym odpowiednie środki ochrony zbiorowej, ograniczające wpływ tych zagrożeń na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników”.

Co należy zrobić w takiej sytuacji? Bezwzględnie zrezygnować z użytkowania drabiny i zastąpić ją innym bezpieczniejszym urządzeniem chroniącym pracowników przed upadkiem z wysokości. Taki sposób postępowania nakłada na pracodawcę m.in. art. 207 § 2 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2007 r. Nr 225, poz. 1672) stanowi, iż „Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”. Takie postępowanie nakłada na pracodawcę także § 8a rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.

U. z 2002 nr 191, poz. 1596 ze zmianami), określający w ust 1: „Jeżeli tymczasowa praca na wysokości nie może być wykonana w sposób bezpieczny i zgodnie z warunkami ergonomicznymi z odpowiedniej powierzchni, wówczas:

należy dokonać wyboru odpowiedniego sprzętu roboczego, który zapewni bezpieczne warunki pracy;
należy zapewnić pierwszeństwo stosowania środków ochrony zbiorowej nad środkami ochrony indywidualnej;
parametry sprzętu, o którym mowa w pkt 1, muszą być dostosowane do charakteru wykonywanej pracy, dających się przewidzieć obciążeń oraz zapewniać bezpieczne przemieszczanie się pracowników;
należy dokonać wyboru najbardziej odpowiednich środków umożliwiających bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości, stosownie do różnicy wysokości i częstości jej pokonywania oraz czasu trwania użytkowania tych środków;
wybrany sprzęt roboczy, w tym środki, o których mowa w pkt. 4, powinny umożliwiać ewakuację pracowników w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa.

Urządzeniami spełniającymi 5 powyższych punktów są rusztowania oraz podnośniki, zalecane w takich sytuacjach zazwyczaj przez pracowników służby BHP. Proponowane rusztowania oraz podnośniki zapewnią pracownikom niewspółmiernie wyższe bezpieczeństwo oraz komfort podczas pracy na wysokości w porównaniu z drabinami. W związku z powyższym kolejne artykuły poświęcone zostaną przedstawieniu zalet oraz możliwości dostępnych na polskim rynku, rusztowań oraz podnośników produkowanych przez spółkę Akala Faraone.