Akademia szlifowania Klingspor. Dobór narzędzia ściernego (część I)
W kolejnych odcinkach naszego nowego cyklu o szlifowaniu będziemy omawiać techniki pracy ściernicami i poszczególne rodzaje narzędzi ściernych, korzystając z ich przykładów z oferty Klingspor.
Szlifowanie jest odmianą obróbki skrawaniem. Polega ono na usuwaniu pewnego naddatku i ma najczęściej na celu wygładzenie powierzchni, czyli zmniejszenie jej chropowatości. Jest to proces wymagający od użytkownika dużej wiedzy z zakresu budowy i właściwości zarówno materiału obrabianego, jak i ściernego. Obróbka ścierna, mimo iż na pozór prosta, jest procesem bardzo złożonym. Wpływ na ostateczny efekt szlifowania mają: odpowiedni dobór materiału
ściernego i granulacji, stosowany docisk i prędkość robocza narzędzia. Właściwa kombinacja tych parametrów gwarantuje uzyskanie pożądanej powierzchni w krótkim czasie i przy minimalnym nakładzie pracy.Idąc tym tropem, łatwo się domyślić, iż materiał ścierny jest produkowany z myślą o konkretnym zastosowaniu, np. do obróbki drewna lub metalu. Ma to znaczenie przede wszystkim w obróbce maszynowej. Materiały ścierne nasypowe, przeznaczone do obróbki ręcznej, są raczej uniwersalne.Optymalne podłożePodstawową sprawą przy wyborze narzędzia jest rodzaj materiału podłożowego: papier czy płótno? Każdy z tych materiałów dostępny jest w kilku wariantach gramatury i elastyczności. Papiery lekkie z grup A, B i C, których dobrym przykładem są wyroby PS8A i PL28C, są przeznaczone do obróbki ręcznej. Oba te wyroby dostępne są w sprzedaży detalicznej w całym kraju. Papiery ciężkie z grup D, E i F przeznaczone do obróbki maszynowej używane są najczęściej w postaci pasów bezkońcowych. Tutaj jako przykład można podać również bardzo popularne produkty, tym razem do maszynowej obróbki drewna: PS18E i PS28F. Łatwo zauważyć, że ostatnia litera oznacza gramaturę papieru podłożowego. Im dalej w głąb alfabetu, tym cięższy i sztywniejszy jest papier podłożowy.Podłoża płócienne to: elastyczne płótno J do profili i tralek, sztywne płótno X do obróbki powierzchni i tępienia krawędzi oraz bardzo sztywne płótno poliestrowe Y do obróbki krawędzi, obróbki spawów i płaszczyzn – również na mokro. Do obróbki maszynowej stosowane są wszystkie wymienione rodzaje płócien, a do obróbki ręcznej – głównie elastyczne płótno typu J. Typowym płótnem przeznaczonym do obróbki ręcznej jest powszechnie spotykany w sklepach narzędziowych KL375J – uniwersalne płótno ścierne do obróbki metalu i drewna.Jak łatwo się domyślić, płótno jest materiałem droższym, dlatego wyrób gotowy będzie mniej atrakcyjny cenowo w porównaniu z papierem. W jakim przypadku powinniśmy zatem wybrać papier, a kiedy płótno? Płótna ścierne dzięki zaletom tkaniny są zdecydowanie lepsze przy szlifowaniu wielowymiarowych, profilowanych elementów. Jeśli chcemy wyszlifować element płaski, w zupełności wystarczy nam papier. Bez znaczenia, czy szlifujemy drewno, czy metal.Pamiętajmy, że obrabiając powierzchnię płaską, należy użyć drewnianej kostki szlifierskiej jako elementu pośredniego, który pomoże nam utrzymać płaski kształt elementu. Trzymając materiał ścierny bezpośrednio w dłoni, uzyskamy znacznie gorszy efekt końcowy.
Właściwe spoiwoWybór materiału ściernego należy uzupełnić doborem spoiwa użytego do związania ziarna z papierem lub płótnem. Spoiwo klejowe jest w stanie sprostać jedynie obciążeniom występującym przy obróbce ręcznej. W dodatku wyroby z tym spoiwem są bardzo wrażliwe na wilgoć. Z tego względu spoiwo to nie jest już w zasadzie stosowane.Spoiwem powszechnie stosowanym obecnie w wyrobach do obróbki ręcznej i przy użyciu elektronarzędzi są żywice mocznikowe. Zapewniają one dobre utrzymywanie ziarna na podłożu, a do tego nie są wrażliwe na wilgoć. Typowym przykładem takiego produktu są niezwykle popularne arkusze i rolki z płótna ściernego KL381J, polecane do obróbki ręcznej, ale też znakomicie sprawdzające się w obróbce elektronarzędziami oscylacyjnymi.Obróbka maszynowa wymaga stosowania żywic fenolowych o najlepszej zdolności utrzymywania ziarna na podłożu, aby zapobiec jego wykruszaniu nawet podczas bardzo agresywnego szlifowania np. stali. Takie właśnie spoiwo jest użyte w płótnie ściernym CS310X, które od lat cieszy się
zasłużonym uznaniem w zakładach przemysłu metalowego. (więcej o materiałach ściernych nasypowych firmy Klingspor znajdą Państwo już w następnym numerze Gazety Narzędziowej).