TEST WIERTEŁ STOPNIOWYCH HIKOKI
Na rynku dostępnych jest wiele wersji wierteł stopniowych przeznaczonych do wiercenia w blachach i profilach o grubości ścianek do 5 mm. Jednakże niewiele tego typu narzędzi łączy wysoką efektywność wiercenia z wysoką jakością wykonanych otworów. Dlatego przyjrzeliśmy się bliżej wiertłom stopniowym HiKOKI.
Wiertła stopniowe HiKOKI to narzędzia, które wykonamy otwory w cienkich elementach i/lub blachach stalowych, aluminiowych czy wykonanych z metali nieżelaznych. Doskonale nadają się do rozwiercania, a nawet fazowania takich materiałów. Skracają one znacznie procesy wiercenia w wymienionych
materiałach, gdyż możemy w używamy w nich jednego narzędzia roboczego.HiKOKI oferuje dwa wykonania wierteł stopniowych z rowkiem spiralnym. Narzędzia oznaczone indeksami 780101, 780102 i 780103, dostępne są pojedynczo lub w zestawie 780104. Wykonano je ze stali szybkotnącej HSS pokrytej azotkiem tytanu glinu (TiAIN). Natomiast wiertła 780106, 780107 i 780108, sprzedawane pojedynczo lub w zestawie 780109 – wyłącznie ze stali szybkotnącej HSS. Wiertła z powłoką TiAIN mają podwyższoną odporność na zużycie (w tym na wysokie temperatury) i zwiększoną szybkość skrawania. Dlatego doskonale nadają się do obróbki twardych stali stopowych, w tym nierdzewnych (INOX). Natomiast wiertła wykonane wyłącznie z HSS sprawdzą się podczas wiercenia w niewielkiej grubości elementach ze stali konstrukcyjnej oraz blachach stalowych, aluminiowych, miedzianych itd. Wszystkie omawiane wiertła stopniowe HiKOKI mają powierzchnię, do której nie przylegają wióry, co jest szczególnie ważne podczas wiercenia w metalach nieżelaznych i aluminium.
Omawiane wiertła stopniowe HiKOKI pod względem geometrii tworzą trzy pary narzędzi o tym samym kształcie: (1) 780101 i 780106, (2) 780102 i 780107 oraz (3) 780103 i 780108. Ich dolne ostrze służy do wywiercenia najmniejszego otworu i ma średnice 4 mm (wiertła 780101, 780106, 780102 i 780107) oraz 6 mm (780103 i 780108). Jego wysokość w zasadzie wyznacza maksymalną grubość materiału, do której obróbki przeznaczone są wiertła (tzn. materiał ten musi mieć grubość mniejszą niż wysokość tego ostrza) I tak dla wierteł 780101, 780106, 780103 i 780108 grubość ta wynosi do 8 mm, zaś dla 780102 i 780107 – 6 mm. W ostrzach testowanych wierteł stopniowych zastosowano modyfikowany ścin zmniejszający opory skrawania i stosunkowo duży kąt wierzchołkowy, dzięki czemu m.in. łatwo punktowo rozpocząć wiercenie bez uprzedniego nawiercania. Są one tak skonstruowane, że podczas wiercenia szybko do pracy wchodzą dwa symetrycznie rozmieszczone boczne ostrza (odpowiadające łysinkom w tradycyjnym wiertle krętym do metalu), są one głównymi krawędziami skrawającymi tych narzędzi. Stąd swoją zasadą działania testowane wiertła stopniowe bardziej przypominają frezy niż klasyczne wiertła. Warto tu zwrócić uwagę, że po przewierceniu tymi narzędziami blachy na wylot pracują wyłącznie boczne ostrza. Dzięki temu krawędzie otworu są odpowiednio obrobione oraz sfazowane i nie wymagają dalszej obróbki. Dlatego bardzo ważny jest kąt natarcia ostrzy bocznych, będących de facto krawędziami rowków. Ponieważ mają one kształt spiralny, stopniowo wchodzą w materiał skrawany, niejako podcinając wiór. Dzięki temu opór materiału jest mniejszy niż wypadku skrawania krawędzią prostą, co jest bardziej korzystne, bo możemy wiertłami stopniowymi HiKOKI szybciej wiercić i uzyskać lepszy efekt jakościowy.
Ważną cechą wierteł stopniowych HiKOKI z rowkiem spiralnym jest ich dłuższa trwałość w stosunku do tego typu narzędzi z rowkiem prostym. Wynika to ze wspomnianych mniejszych oporów skrawania, szybszego oprowadzania wiórów na zewnątrz, co przeciwdziała powstawaniu wysokiej temperatury w strefie obróbki (jak wiadomo, z wiórami efektywnie odprowadzane jest ok. 60% ciepła powstałego podczas pracy narzędzi skrawających). W wiertłach stopniowych HiKOKI znajdziemy też praktyczne rozwiązanie, a mianowicie specjalnie wyprofilowane stopnie ułatwiające wywiercenie w cienkich blachach otworów o średnicach 10 mm. Wiertła HiKOKI mają następujące zakresy średnic wiercenia:
Podczas redakcyjnych testów wykonaliśmy testy wierteł stopniowych HiKOKI HSS TiAIN (780103) i HiKOKI HSS (780108). Do ich napędu użyliśmy wiertarko-wkrętarki HiKOKI/HITACHI DV18DBL2 (napięcie zasilania – 18 V, obroty I/II bieg – 0-500/0-2100 min-1, maksymalny moment obrotowy – 130 Nm) zasilanej z systemowych akumulatorów 2-napięciowych Multi-Volt: 36-18 V/2.5-5.0 Ah (BSL 36A18). Najpierw przed wiertłami postawiliśmy bardzo trudne zadanie wiercenia w masywnym prostokątnym profilu stalowym 50 x 70 mm o grubości ścianki 4,4 mm. Wykonaliśmy w niej otwory o średnicy 28 mm (HiKOKI HSS TiAIN) i 29 mm (HiKOKI HSS). Wiertłem HiKOKI HSS TiAIN uzyskaliśmy czas 50,65 s (prędkość wiercenia – 0,55 mm średnicy/s) i 74,62 s (prędkość wiercenia – 0,39 mm średnicy/s). Następnie sprawdziliśmy wiertła w standardowych zadaniach. Najpierw w blasze stalowej o grubości 1,1 m wykonaliśmy otwory o średnicy 30 mm. Wiertłu HiKOKI HSS TiAIN zadanie to zajęło 24,28 s, zaś HiKOKI HSS – 30,44 s. W próbie 3. wierciliśmy w stalowej blasze 1,5 mm. Otwory o średnicy 30 mm wykonaliśmy w niej w czasach 83,64 s (HiKOKI HSS TiAIN) i 79,96 s (HiKOKI HSS). Testy zakończyliśmy wierceniem w blasze ze stali nierdzewnej o grubości 0,8 mm za pomocą wiertła HiKOKI HSS TiAIN. Zadanie to zajęło nam 20,56 s. Nasze wrażenia są z testów są następujące: wiertła stopniowe HiKOKI pracują bardzo płynnie i szybko, dając dobrą lub bardzo dobrą jakość otworów. Umożliwiają więc uzyskanie bardzo dobrych efektów jakościowych i ekonomicznych.
Reasumując, wiertła stopniowe HiKOKI to akcesoria dla fachowców, dla których jakość narzędzi ma znaczenie pierwszorzędne. Sprawdzą się doskonale w pracach wykonywanych przez elektryków, instalatorów systemów wentylacji, profesjonalnych wykonawców zajmujących się wyposażaniem wnętrz, jak też przez mechaników z serwisów maszyn, samochodowych i AGD oraz pracowników działów utrzymanie ruchu zakładów przemysłowych, monterów szaf rozdzielających energię elektryczną, szaf i stołów warsztatowych itd.
pins