Czy wiercenie w stali musi być uciążliwe?

Wiercenie w stali wykonywane za pomocą wiertarek ręcznych może się stać czynnością bardzo uciążliwą, jeśli użyjemy do tego wierteł o nieodpowiedniej geometrii. Zastanówmy się więc, jakie wiertła najlepiej zastosować do tego typu operacji.

Oczywiste jest, że do wiercenia w stali używa się wierteł krętych specjalnie przeznaczonych do tego typu obróbki. Jednakże wiele osób, które muszą wykonywać otwory w stali, narzeka, że chociaż używa do tego prawidłowych narzędzi, jest to operacja długotrwała i wymagająca użycia dużej siły nacisku na wiertarkę, a więc męcząca. Można więc zapytać, skąd wynika konieczność stosowania tak dużej siły? Najprościej można

odpowiedzieć, że – z geometrii wierteł. Wiertła standardowe mają bowiem najprostszą z możliwych geometrię krawędzi skrawających, czyli skręcone krawędzie stożkowate, połączone krawędzią poprzeczną zwaną ścinem. Znajduje się on na samym wierzchołku osi wiertła. Konsekwencją tego usytuowania jest bliska zeru prędkość obwodowa ścina. Jego krawędź tnąca jest do tego tępa i dlatego bierze niewielki udział w procesie wiercenia. W zasadzie szlifuje tylko powierzchnię obrabianego metalu. Ponieważ ścin nie jest ostry, nie centruje wiertła, pozwalając zbaczać mu z wyznaczonego punktu wiercenia w pierwszej fazie wykonywania otworu (tylko podczas wiercenia ręcznego). Na skutek tego dochodzi często do zarysowania powierzchni elementu, w którym wiercimy.

Aby do tego nie dopuścić, musimy wywierać mocny docisk na narzędzie. Badania wykazały, że do 60% siły nacisku zużywane jest na pokonanie oporu, który metal stawia ścinowi. Duża siła nacisku i tarcie w strefie skrawania są przyczynami powstawania w niej wysokiej temperatury. Aby temu zapobiec, musimy stosować chłodzenie. Stąd, jak widać, krawędź ścina jest przyczyną wielu kłopotów z wierceniem w metalach, szczególnie w twardej stali. Jedną z metod radzenia sobie z nimi jest stosowanie wierteł o zoptymalizowanej geometrii, która eliminuje konieczność stosowania dużej siły, jednocześnie zwiększając szybkość wiercenia w metalach.

Aby sprawdzić, jak skuteczne jest wiercenie wiertłami o zmodyfikowanej geometrii krawędzi skrawających ostrzy, wykorzystaliśmy do tego wiertła: HSS (o zmodyfikowanej geometrii typu A (zob. rysunek zamieszczony w artykule), HSS TiN (wiertła HSS pokryte azotkiem tytanu o zmodyfikowanej geometrii typu A) i kobaltowe HSS-Co (o zmodyfikowanej geometrii typu D) i porównaliśmy otrzymane wyniki z wynikami użycia popularnego wiertła HSS o tradycyjnej geometrii typu B, czyli z dużym ścinem. Wszystkie użyte przez nas narzędzia miały średnicę 10 mm. Wykonywaliśmy nimi otwory o głębokości 10 mm w stali konstrukcyjnej przy użyciu wiertarki 1000-watowej. Stosowaliśmy nacisk wiertłem na obrabiany element stalowy przez obciążenie dźwigni stojaka wiertarskiego sztabą stalową o wadze 10 kg. Wiercenie było więc wykonywane bez udziału operatora, przez co zostały wyeliminowane czynniki przypadkowe towarzyszące ręcznemu wykonywaniu tej operacji. Rola operatora sprowadzała się tylko do włączenia i wyłączenia wiertarki oraz do podawania emulsji chłodząco-smarującej do strefy wiercenia.

Wiertłem HSS o zmodyfikowanej geometrii A uzyskaliśmy następujące czasy: 18 s (10 kg) i 16,25 s (10 kg); zaś HSS TiN o geometrii A – 9 s (10 kg) i 9 s (10 kg); HSS-Co o geometrii D – 21 s (10 kg) i 14 s (10 kg). Otwory porównawcze wykonane wiertłem HSS o tradycyjnej geometrii typu B zostały wywiercone w następujących czasach: 1 m 07 s (10 kg) i 54 s (10 kg).
Otrzymane wyniki pokazują, że wiertłami o zmodyfikowanej geometrii możemy wiercić nawet do ponad 6 razy szybciej niż wiertłami o tradycyjnej geometrii, a także, że w przypadku wykonywania otworów w stali konstrukcyjnej najbardziej wydajne są wiertła HSS TiN z geometrią typu A. W tego typu obróbce są one ponad 50% wydajniejsze niż wiertła kobaltowe, które odznaczają się bardzo wysoką trwałością, co wynika z właściwości użytego na nie materiału. Powodem szybszej pracy wierteł HSS TiN jest zmniejszenie tarcia w strefie skrawania

przez pokrycie ich cienką warstwą azotku tytanu. Warstwa ta także zwiększa trwałość tych narzędzi.

Reasumując, można powiedzieć, że gdy musimy wiercić w stali z ręki, najlepiej jest używać wierteł o zmodyfikowanej geometrii, gdyż wtedy znacznie skrócimy proces wykonywania otworu, a tym samym nie będzie on dla nas bardzo uciążliwy. Wniosek ten szczególnie dotyczy osób, które do tego używają wiertarko-wkrętarek niemających rękojeści dodatkowych. Muszą one wywierać dość duży nacisk maszyną, co jest niewygodne i doprowadza do odchylania wiertła od wyznaczonej osi wiercenia. W efekcie uzyskany otwór jest małej jakości, a w czasie wiercenia wielokrotnie dochodzi do zakleszczenia się wiertła w obrabianym materiale, co jest przyczyną przeciążenia elektronarzędzia i ma negatywny wpływ na jegotrwałość.

ZOBACZ TAKŻE
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Piła tarczowa kontra tarcza korundowa. Efektywne i czyste cięcie elementów stalowych

Cięcie stali piłą tarczową to technologia mało jeszcze rozpowszechniona w Polsce. Do tego typu operacji używa się głównie szlifierek kątowych z tarczami korundowymi do cięcia. Aby przekonać się o zaletach cięcia stali piłą tarczową, postanowiliśmy porównać je z tradycyjną technologią.

W tym celu wykorzystaliśmy pilarkę do metalu Milwaukee MCS 65 o mocy nominalnej 1500 watów i obrotach 4000 min-1 (obecnie użyty przez nas model został zastąpiony przez MCS 66). Urządzenie to ma osłonę tarczy ze zintegrowanym pojemnikiem na wióry, który łatwo można zdemontować w celu ich usunięcia, a także wygodny uchwyt główny typu „D” z okładziną Soft grip,

szeroką rękojeść dodatkową, wygodną regulację głębokości cięcia. Wykorzystaliśmy w niej piłę tarczową o średnicy 203 mm z 42 zębami z węglików spiekanych, która umożliwia cięcie metali o grubości powyżej 2,5 mm. Do porównania użyliśmy starszego modelu szlifierki kątowej Milwaukee AGV 16-125 QXC o porównywalnej mocy 1520 watów i cienkiej tarczy do cięcia stali o średnicy 125 mm.

Urządzenie to jest wyposażone w elektroniczny układ stabilizacji obrotów w celu zwiększenia efektywności cięcia. Cięliśmy tymi maszynami kątownik stalowy 36 x 36 mm o grubości 4 mm. Wykonaliśmy po 10 prób cięcia. Średni czas uzyskany piłą tarczową wyniósł 2,95 s., natomiast szlifierką kątową – 10,65 s. Podczas cięcia tarczą korundową dochodziło do dużego iskrzenia i zapylenia pomieszczenia, zaś w przypadku piły środowisko pracy pozostawało czyste, nie iskrzyła ona w czasie cięcia, a opiłki były odprowadzane do pojemnika. Można je było po zakończeniu cięcia bezproblemowo usunąć.

Jak widać, cięcie piłą tarczową w przypadku kątownika 36 x 36 x 4 mm jest ok. 3,6 razy szybsze. Ważną jego zaletą jest zachowanie czystego środowiska pracy i uzyskanie czystych krawędzi po przecięciu, które nie muszą być dalej obrabiane. W przypadku cięcia tarczą korundową wystąpiły przypalenia oraz powstały zadziory, które trzeba usunąć w następnej operacji obróbczej.

Według naszych obliczeń technologia cięcia elementów stalowych pilarkami do metalu jest co najmniej 3 razy tańsza. Można to obliczyć na przykładzie kątownika 51 x 51 mm o grubości ok. 2 mm. Piłą tarczową przetniemy taki element ok. 400 razy, zaś tarczą korundową 125 mm do ośmiu razy. W obliczeniach wzięliśmy też pod uwagę fakt, że piłę możemy co najmniej trzy razy naostrzyć, gdyż nie jest ona narzędziem jednorazowym jak tarcza korundowa.

Warto tu nadmienić, że niektórych masywnych elementów stalowych nie jesteśmy w stanie przeciąć żadną tarczą korundową i musimy tutaj użyć przecinarki plazmowej, która znacznie deformuje i nadpala obrabiany element, a ponadto jest dość droga.

Przykładem takiego elementu stalowego jest element o grubości 18 mm i długości 230 mm, który w redakcyjnym warsztacie służy nam do testów wiertarek magnetycznych. Okazało się, że do jego przecinania doskonale nadaje się pilarka do metalu i z odpowiednią tarczą. Pokazały to nasze testy ręcznej pilarki do metalu Milwaukee MCS 66 o mocy 1800 W i obrotach 4000/min z tarczą o średnicy 203 mm. Maszynie tej operacja przecięcia tak masywnego i grubego elementu stalowego zajęła jedynie 25s.

ZOBACZ TAKŻE
guest
3 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Anna
Anna
7 lat temu

Cześć tu Ania zobaczcie jaki fajny sklep internetowy znalazłam, mają tam wszystko

Anna
Anna
7 lat temu

Cześć tu Ania zobaczcie jaki fajny sklep internetowy znalazłam, mają tam wszystko

Anna
Anna
7 lat temu

Cześć tu Ania zobaczcie jaki fajny sklep internetowy znalazłam …, mają tam wszystko

copyright 2025 portalnarzedzi.pl | wykonanie monikawolinska.eu