Spawarka 3 w 1

Inwertorowych spawarek zasilanych napięciem 230 V jest na rynku bardzo dużo. Ale takich, które oprócz tradycyjnych funkcji MMA i TIG oferują jeszcze cięcie plazmowe (CUT), jest stosunkowo niewiele. Mieliśmy okazję przetestować możliwości takiego urządzenia w naszym redakcyjnym warsztacie. Testom poddaliśmy spawarkę szwajcarskiej firmy DWT o symbolu CT-312.

 

 

Spawarka DWT CT-312 jest jednofazowym urządzeniem spawalniczym chłodzonym powietrzem i sterowanym mikroprocesorem. Ma moc znamionową 5 kVA. Charakteryzuje ją sprawność 80%. Jej waga to 9 kg, a znamionowy cykl pracy – 60%. Jest to jeden z ważniejszych parametrów charakteryzujących spawarki, na

który przy zakupie urządzenia niestety niewiele osób zwraca dostateczną uwagę. Znamionowy cykl pracy 60% oznacza, że w ciągu 10 min możemy pracować spawarką 6 min przy jej pełnym obciążeniu, natomiast pozostałe 4 min urządzenie powinno się schładzać. Wartość 60% dla obciążenia znamionowego jest dość duża i dobrze świadczy o możliwościach urządzenia. Oczywiście, pracując przy mniejszych obciążeniach, cykl pracy można stopniowo wydłużać, nawet do wartości 100%. Należy tu wspomnieć, że większość spawarek oferowanych w marketach ma ten parametr na poziomie do 10% lub – co gorsza – w charakterystyce urządzenia jest on całkowicie pomijany. W praktyce wygląda to tak, że po krótkiej chwili spawania trzeba kilkanaście minut czekać na schłodzenie urządzenia, by móc dalej spawać.

 

 

Działanie spawarki inwertorowej polega na znacznym zwiększeniu częstotliwości prądu pobieranego z sieci (50/60 Hz). Dzięki temu nawet stosunkowo niewielkie transformatory pozwalają uzyskać wysokie prądy spawania. W spawarce CT-312 zastosowano transformator typu MOS (MOSFET). Zastosowanie technologii inwertorowej pozwala na istotne zmniejszenie wagi spawarki (w porównaniu do spawarek transformatorowych) i uzyskanie w czasie spawania stabilnego prądu nawet przy zasilaniu agregatami prądotwórczymi. Wbudowane czujniki temperatury zapobiegają zniszczeniu urządzenia przez jego przegrzanie.
Wielofunkcyjne urządzenie spawalnicze, jakim jest spawarka CT-312, może być wykorzystywane w trybie spawania MMA (spawanie ręczne łukowe elektrodami otulonymi), TIG (spawanie elektrodami nietopliwymi w atmosferze gazów obojętnych) i CUT, czyli cięcie plazmą w powietrzu metali żelaznych i nieżelaznych oraz ich stopów.

 

 

Do każdego trybu pracy producent zaopatrzył spawarkę w specjalistyczne wyposażenie. Przy spawaniu elektrodami otulonymi (MMA) do spawarki należy podłączyć uchwyt masy i uchwyt elektrody. Na spawarce przełącznik pracy powinien się znaleźć w położeniu MMA. Wybór rodzaju polaryzacji zależy od rodzaju spawanego materiału i używanych elektrod. Przy polaryzacji prostej uchwyt elektrody podłącza się do gniazda minusowego, a uchwyt masy – do  gniazda plusowego. W takim układzie elektroda będzie nagrzewać się mniej niż spawany metal. Spowoduje to wolniejsze roztapianie się elektrody, a połączenie elementów będzie wykonane z głębszym przetopem. Przy polaryzacji odwrotnej należy uchwyt elektrody podłączyć do plusa, a uchwyt masy do minusa. Taki rodzaj podłączenia stosuje się przy spawaniu stali wysokowęglowej, stopowej i specjalnej, czyli takiej, która jest wrażliwa na przegrzanie. Również blachy lepiej się spawa przy takiej polaryzacji. Zakres regulacji prądu przy spawaniu MMA wynosi od 10 do 120 A. Producent zaleca spawanie elektrodami do 2,5 mm. Zajarzenie łuku odbywało się bardzo łatwo. Dotyczy to zarówno elektrod rutylowych, jak i zasadowych. Po zajarzeniu łuk był stabilny i proces spawania przebiegał bez żadnych zakłóceń. Spoiny można było równo ułożyć, a łączone elementy były przetopione na odpowiednią głębokość. Nawet przy długotrwałym spawaniu nie zadziałał wyłącznik termiczny. Spawarka ma specjalny świetlny wskaźnik, gdy do takiego przegrzania dojdzie. Należy wówczas pozwolić urządzeniu się schłodzić i dopiero wtedy kontynuować spawanie.
Aby uruchomić spawarkę w trybie TIG, należy podłączyć do niej zasilanie gazem osłonowym (argon), następnie podłączyć uchwyt masy i uchwyt palnika TIG. Na spawarce przełącznik

pracy powinien się znaleźć w położeniu TIG. Zajarzenie łuku następuje dzięki wysokiej częstotliwości bez kontaktu elektrody wolframowej ze spawanym metalem. Wytworzenie iskry następuje przez generator wysokiej częstotliwości. Ponieważ nie ma fizycznego kontaktu elektrody ze spawanym elementem, jej zużycie dzięki temu jest istotnie zmniejszone. Zakres regulacji prądu dla tego rodzaju pracy jest od 10 do 120 A. Zalecana średnica elektrody wolframowej wynosi 1,6 lub 2,4 mm, a grubość spawanych elementów od 0,3 do 3 mm. Spawając blachy o grubości mniejszej od 1 mm, dobrze jest dysponować dodatkowym prętem, by móc bez problemu wypełnić szew spawalniczy. W czasie testów łączyliśmy ze sobą nierdzewne blachy o grubości 2 mm. Zajarzenie łuku następowało bardzo szybko. W wyniku spawania powstała równa spoina bez żadnych rozprysków.

 

 

Kolejna funkcja spawarki służy nie do łączenia metali, ale do ich przecinania plazmą w powietrzu. Cięcie plazmą polega na przetopieniu metalu i wyrzuceniu go ze szczeliny plazmowym łukiem elektrycznym. Jarzy się on między nietopliwą elektrodą spawarki a przecinanym elementem. W jądrze łuku plazmowego osiąga się bardzo wysoką temperaturę, a duża prędkość strumienia plazmy wydmuchuje roztopiony metal ze szczeliny. Spawarka CT-312 jest w stanie przeciąć metal o grubości do 12 mm. Musimy przy tym dysponować sprężarką, która zapewni nam wydatek powietrza rzędu 80 l/min i ciśnienie 0,4 MPa. Producent spawarki zadbał o wyposażenie jej w specjalny regulator ciśnienia, który można łatwo przymocować do korpusu. W wyposażeniu znajdziemy również niezbędny wąż igielitowy do wykonania podłączeń sprężarki do spawarki wraz z odpowiednimi opaskami zaciskowymi. Regulator jest wyposażony w zbiorniczek, w którym zbiera się odfiltrowana od sprężonego powietrza woda. Należy pamiętać, by okresowo w czasie pracy, naciskając odpowiedni przycisk, opróżniać zbiorniczek z zebranej w nim wody. Oczywiście, oprócz sprężarki powietrza przy przecinaniu metalu należy do spawarki podłączyć przewód masowy (jego drugi koniec musi być przymocowany do oczyszczonej powierzchni ciętego elementu) i specjalny palnik CUT. Na spawarce przełącznik pracy powinien się znaleźć w położeniu CUT. Zakres regulacji prądu przy cięciu zawiera się w przedziale od 15 do 30 A. W celu zajarzenia łuku należy dotknąć przecinanego elementu końcem dyszy palnika, następnie nacisnąć i przytrzymać przycisk na palniku. W tym przypadku również generator wysokiej częstotliwości zainicjuje łuk między elektrodą a przecinanym metalem, po tym jak palnik CUT zostanie podniesiony nad cięty element o około 1 mm. Do płynnego wykonywania cięcia trzeba nabyć pewnej wprawy. Nie można palnika przesuwać nad przecinanym materiałem zbyt szybko, bo łuk nie będzie ciął elementu, ani zbyt wolno, bo kawałki roztopionego metalu pozostaną od dolnej strony ciętego elementu. Ale już po niewielu próbach przecinanie metalowych elementów wychodziło nam dość sprawnie. Przecinanie płaskowników o grubości 5 mm nie sprawiało spawarce żadnego problemu. Płaskownik o grubości 10 mm i szerokości 25 mm został przecięty w czasie 25 s. Przy większej wprawie krawędzie przecinanych elementów zostają równe, mniej poszarpane. Zaletą tego rodzaju cięcia jest niewielka szczelina i stosunkowo wąska strefa wpływu ciepła.
Reasumując, przy długotrwałych testach spawarka spisywała się bez zarzutu. Przezbrajanie urządzenia w kolejne tryby

pracy następowało szybko i bezproblemowo. Należy stwierdzić, że może ona bardzo dobrze sprawiać się zarówno u monterów, instalatorów i rzemieślników w profesjonalnych zastosowaniach, jak i u amatorów przy sporadycznym wykorzystywaniu.

 

 

Dane techniczne Charakterystyka techniczne spawarki DWT CT-312

 

Znamionowe napięcie zasilania	220-230 V
Częstotliwość znamionowa	50/60 Hz
Moc znamionowa	5
Zakres regulacji TIG/MMA/CUT	10-120/10-120/15-30 A
Znamionowe napięcie wyjściowe TIG/MMA/CUT	14,8/24,8/92 V
Napięcie wyjściowe bez obciążenia TIG/MMA/CUT	55/55/220 V
Średnica elektrody wolframowej	1,6/2,4 mm
Grubość metalu rodzimego TIG	0,3-3 mm
Średnica elektrody spawalniczej	2,5 mm
Zużycie powietrza CUT	80/min
Ciśnienie powietrza	0,40 MPa
Maksymalna grubość cięcia	12 mm
Znamionowy cykl pracy	60%
Sprawność	80%
Waga	9,00kg