Leica Rugby 840

Szwajcarska Leica Geosystems, wprowadzając niedawno do sprzedaży niwelator obrotowy Rugby 840, zrewolucjonizowała technologię pomiarów na budowie. Funkcja automatycznego wyszukiwania odbiornika i nachylania do niego płaszczyzny laserowej sprawia, że niwelacja jest teraz jeszcze szybsza, wygodniejsza i dokładniejsza, a przede wszystkim w całości wykonywana przez jedną osobę.

 

 

 

Leica Rugby 840 to najbardziej zaawansowany model niwelatora obrotowego we wprowadzonej ostatnio na rynek serii Rugby 800. Instrument ten jest przy okazji jednym z najciekawszych tego typu niwelatorów laserowych na rynku. Nie tylko ze względu na swoją ponadprzeciętną wytrzymałość na pył

i wodę (IP68, czyli całkowite zanurzenie w wodzie) oraz efekty upadków (wojskowa norma MIL 810G), ale także na zaawansowanie techniczne. Niwelator sygnowany jest logo iCON – inteligent Construction, czyli należy do rodziny instrumentów stworzonych ze szczególnym zrozumieniem branży budowlanej. Nowa linia produktów iCON to przede wszystkim dostosowanie do potrzeb i prostota obsługi. Leica Rugby 800 nie jest więc modyfikacją istniejących do tej pory produktów, ale zupełnie od nowa zaprojektowaną i przemyślaną konstrukcją. Co ciekawe, nie tylko niwelator jest nowym projektem, ale również wszelkie towarzyszące jemu akcesoria, czujniki, a nawet sama walizka transportowa.
Szczególny nacisk położono na zwiększenie funkcjonalności i uniwersalności tego narzędzia. Do perfekcji doprowadzona została logika i prostota obsługi. Ekstremalna odporność na czynniki zewnętrzne, nowo zdefiniowana formuła gwarancji Leica PROTECT uzupełniają tylko jego wzorowe parametry techniczne.

Leica Rugby 840 ma funkcje przyspieszające pomiary, których próżno szukać u innych producentów. Pierwszą z nich jest system Smart Targeting. Odpowiada za automatyczne wyszukiwanie odbiornika przez niwelator oraz „oparcie” na nim płaszczyzny laserowej. W tradycyjnym niwelatorze laserowym, żeby ustawić spadek w poziomie lub zmienić kierunek w pionie, trzeba ręcznie za pośrednictwem panelu sterowania lub pilota pochylić płaszczyznę laserową. Czynność ta może nie jest zbyt skomplikowana, ale może zająć nawet kilka minut, a przy długich celowych wymaga sporej precyzji działania. Często przy dużych odległościach łaty z odbiornikiem od niwelatora i ograniczonym zasięgu działania pilota na podczerwień do właściwego pochylenia wiązki trzeba skorzystać z pomocy drugiej osoby.

A jak wygląda ta sama czynność w praktyce w niwelatorze Leica Rugby 840? Uruchamiamy niwelator i pozwalamy mu się spoziomować. Na łacie laserowej montujemy odbiornik laserowy Leica Rod Eye 180 Digital RF potocznie zwany Lasermanem i przechodzimy z nimi do punktu, w którym chcemy zdefiniować spadek terenu. Na panelu sterowania odbiornika wciskamy odpowiedni klawisz i w ten sposób wysyłamy drogą radiową komendę do niwelatora, by ten rozpoczął wyszukiwanie odbiornika. Instrument rozpoczyna „skanowanie”. Przesuwając wiązkę z góry na dół, wyszukuje czujnik, następnie uruchamia się tryb precyzyjny, a płaszczyzna laserowa zostaje bardzo dokładnie ustawiona na środku czujnika. Jedynym zadaniem operatora jest stabilne trzymanie łaty w punkcie pomiarowym. Po kilkunastu sekundach mamy zdefiniowany spadek w osi podłużnej X. Tę samą czynność można wykonać dla osi poprzecznej Y. Ważne jest też to, że funkcja inteligentnego celowania działa także w zadaniach związanych z tyczeniem linii. Leica Rugby 840 przystosowana jest bowiem do pracy w pozycji pionowej (odwróconej o 90°). Czyli niwelator wyszuka czujnik i oprze na nim płaszczyznę laserową zarówno w pozycji „na statywie”, jak i leżąc na posadzce czy bezpośrednio zamocowany do ław deskowych. Zresztą to drugie zastosowanie otwiera nowe możliwości przed ekipą, której zadaniem jest przenoszenie osi do wykopu. Specjalny uchwyt pozwala w prosty sposób zamocować niwelator bezpośrednio na ławicy dokładnie nad gwoździem wyznaczającym oś konstrukcyjną. Wystarczy wtedy przyłożyć czujnik do przeciwległego gwoździa, nacisnąć jeden przycisk, a system automatycznie wpasuje pionową płaszczyznę laserową dokładnie w te dwa gwoździe, czyli w naszą oś projektową. Płaszczyzna tak ustawiona

(zaczepiona na gwoździach) pozwoli nam wyznaczać osie na poziomach -1 i głębiej, czyli przenosić oś zasadniczą do wykopu.

Jakie są więc praktyczne korzyści z funkcji Smart Targeting? Przede wszystkim praktycznie do minimum ograniczamy ryzyko wystąpienia błędów ludzkich przy ustawianiu parametrów pracy niwelatora. Czynność regulowania pochylenia wiązki lub zmiany jej kierunku odbywa się automatycznie z minimalnym udziałem operatora. W nowym Leica Rugby 840 operacja ta jest wykonywana automatycznie, jednoosobowo i przy zachowaniu półmilimetrowej dokładności. Jeśli długość celowych nie przekracza 100 m (taki jest zasięg komunikacji radiowej odbiornika i niwelatora), to pochylanie wiązek wykonuje tylko jedna osoba, co przy obsłudze klasycznych instrumentów jest praktycznie niemożliwe przy odległościach powyżej 20 m (taki jest zasięg pilota na podczerwień).
Gdzie sprawdzi się najlepiej niwelator laserowy Leica Rugby 840 z funkcją automatycznego celowania? Po pierwsze we wszystkich zadaniach związanych z tyczeniem spadków jednoosiowych i dwuosiowych. Są to więc wszelkiego rodzaju prace niwelacyjne przy instalacjach kanalizacyjnych, przygotowaniu nawierzchni drogowych i parkingowych, kontrolowaniu poprawności montażu elementów budowlanych itp. W trybie pracy pionowej są to zadania związane z wytyczaniem miejsc montażu i pionowaniu szalunków i oraz  wyznaczanie na nich osi ścian, badanie prostopadłości montażu szalunków, tyczenie punktów montażowych do instalacji elementów elewacyjnych itp. Jest to więc cały rynek budownictwa ogólnego, gdzie oprócz spadków projektowanych i wyrażonych w % bardzo ważne jest, aby faktycznie zrealizowany spadek „licował” i był doskonale dopasowany do otaczających obiektów.

Drugim bardzo ciekawym systemem pomiarowym w nowym niwelatorze Leica Rugby 840 jest SmartLock. Jest to funkcja działająca również we współpracy z odbiornikiem cyfrowym Leica Rod Eye 180 Digital RF, której zadaniem jest stałe śledzenie położenia czujnika. Niwelator będzie zatem w trybie ciągłym nachylał swoją płaszczyznę dokładnie do aktualnej pozycji czujnika. Co ciekawe, robi to szybko i precyzyjnie. Płaszczyzna będzie niejako „przywiązana do czujnika”. Oczywiście, działa to w pozycji pionowej i poziomej. To system, który w czasie rzeczywistym monitoruje wiązkę lasera pomiędzy instrumentem i odbiornikiem i w ten sposób czuwa nad zachowaniem maksymalnej dokładności pracy.
Jakie są więc zadania funkcji SmartLock? Przede wszystkim zapewnienie maksymalnej wiarygodności nachylenia czy poziomu płaszczyzny laserowej. Przy robotach, podczas których wykluczone jest popełnienie choćby najmniejszego błędu, np. przy remoncie pasa startowego na lotnisku. Niwelator ustawiony jest bardzo stabilnie w bezpiecznym miejscu i ma wyznaczony spadek/poziom. Czujnik pracujący w trybie SmartLock zamocowany jest na stałe na solidnym punkcie odniesienia, np. na słupie czy ścianie budynku. Płaszczyzna laserowa emitowana przez niwelator jest „przyklejona” do czujnika, a każde jej poruszenie jest natychmiast korygowane przez system. Jeżeli zatem sam niwelator osiądzie czy zostanie chociażby delikatnie poruszony – jego płaszczyzna nie poruszy się – jej położenie zostanie natychmiast skorygowane na oś czujnika. Oczywiście, w tym przypadku czujnik wykorzystywany jest jako baza, nie porusza się, służy do korygowania błędów powstałych po stronie niwelatora. Stąd określenie monitorowanie płaszczyzny, kontrola płaszczyzny w trybie rzeczywistym.

Leica Rugby 840 – podobnie jak pozostałe

trzy modele niwelatorów z rodziny Rugby 800 (810, 820 i 830) – może czerpać energię aż z czterech różnych źródeł. Podstawowym jest wymienny akumulator litowo-jonowy zapewniający nawet 45-60 godz. ciągłej pracy. Jego największymi zaletami są duża trwałość i możliwość doładowywania w dowolnym momencie bez obaw o utratę nominalnej pojemności (tzw. efekt pamięci). Alternatywnie sprzęt można zasilać z gniazda zapalniczki samochodowej. Jeśli mamy pod ręką inne źródło prądu 12 V, to niwelator można do niego podłączyć za pomocą specjalnego kabla z „krokodylkami”. Gdybyśmy jednak byli w całkowicie krytycznej sytuacji, wtedy zawsze możemy skorzystać z panelu słonecznego – ten sposób pozyskiwania energii jest unikalny w skali segmentu niwelatorów obrotowych. Energia słoneczna do zasilania niwelatorów Rugby 800 to także ukłon w stronę ochrony środowiska, ale przede wszystkim najbardziej niezawodny awaryjny system zasilania na placu budowy.