KNOW-HOW SZLIFOWANIA DLA PRAKTYKÓW (CZĘŚĆ II). WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE STOSOWANIA RÓŻNYCH TYPÓW URZĄDZEŃ, WYPOSAŻENIA I MATERIAŁÓW ŚCIERNYCH
W ostatnich latach często przeprowadza się remonty starych domów i mieszkań. W większości są to obiekty z lat 1960-1980, w których jest wiele do zrobienia i konieczna jest renowacja drzwi i okien.
Prace w drewnie: prawidłowe przygotowanie drzwi
Jeżeli warto zachować zabytkowe drzwi, aby utrzymać szczególny charakter domu, jeśli ich konstrukcja ma przetrwać wiele kolejnych lat, niezbędna jest staranna renowacja. Często takie drzwi są niepowtarzalne. Bez względu na to, czy są to drzwi wewnętrzne czy zewnętrzne, które określają charakter zewnętrzny budynku, bardzo ważne
jest wybrać właściwe podejście już na wczesnym etapie. Często pojawia się pytanie, jaką część oryginalnej substancji można zachować. Odnosi się to nie tylko do drzwi, ale również do ościeżnicy. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie starych powłok drzwi i znalezienie uszkodzonych miejsc w drewnie. Ostrożne szlifowanie istniejących warstw lakieru jest więc konieczne, czego konsekwencją jest użycie np. szlifierki mimośrodowej ETS EC 150/5 lub ETS EC 125. Przy odpowiedniej prędkości obrotowej słabsze warstwy są usuwane bez nadmiernego nacisku, a nienaruszone powierzchnie szorstkowane. – W przypadku lakierów wodnych zalecamy materiał ścierny o ziarnistości od P180, natomiast w przypadku lakierów z żywic alkidowych od P150 – mówi Philipp Stahl. Do szlifowania profili i kasetonów idealna jest szlifierka linearna DUPLEX LS 130, ponieważ linearny ruch szlifujący eliminuje odchylenia na boki. Istnieje również możliwość stworzenia indywidualnej stopy szlifierskiej do wszystkich kształtów wręgów i profili za pomocą zestawu do samodzielnego wykonywania stóp profilowych. Szlifowanie za pomocą indywidualnej stopy szlifierskiej jest efektywne i niezwykle ułatwia pracę. Trudno dostępne miejsca w szczelinach i połączeniach profilowych należy w razie potrzeby doszlifować za pomocą bardzo elastycznej gąbki szlifierskiej. Po zeszlifowaniu starej powłoki małe otwory i uszkodzenia należy zaszpachlować. Oczywiście proces szlifowania wiąże się z koniecznością odsysania. Po szlifowaniu powierzchnie należy dokładnie odkurzyć odkurzaczem mobilnym, w razie potrzeby wyczyścić ściereczką do usuwania pyłu. Do szlifowania międzyoperacyjnego za pomocą ETS EC zaleca się stosowanie materiału ściernego GRANAT o ziarnistości P240-P500. Aby uniknąć przeszlifowania lub rozgrzania wstępnie polakierowanej powierzchni należy zmniejszyć prędkość obrotową. Trudno dostępne miejsca na profilach i połączeniach należy w razie potrzeby doszlifować za pomocą ręcznych materiałów ściernych.Nowy blask starych okien
Profesjonalna renowacja starych drewnianych ram i skrzydeł okiennych to wymagające zadanie. Dotyczy to w szczególności zabytków podlegających ochronie, ale także w coraz większym stopniu nowoczesnych i zrównoważonych metod obróbki istniejących materiałów, takich jak drewno. Staranna naprawa w połączeniu z odpowiednim know-how może pomóc utrzymać konstrukcję okna przez wiele kolejnych lat użytkowania.
Szlifowanie balustrad
W wielu domach z lat 60-80 XX w. znajdują się klatki schodowe, a niekiedy także antresole z piękną, drewnianą balustradą. Jeśli balustrada ma zostać zachowana i odnowiona, idealnym narzędziem do tego będzie szlifierka linearna. Jedną z niewielu maszyn posiadających możliwość ruchu linearnego w obu kierunkach jest DUPLEX LS 130. Jest ona idealna do szlifowania materiałów drewnianych zgodnie z przebiegiem włókien. Prostoliniowy ruch szlifierski nie powoduje odchyleń na bok i jest idealny do profili, takich jak poręcze na klatkach schodowych lub antresolach. Szczególnie przydatny jest też zestaw do samodzielnego wykonywania stóp profilowych, który pozwala na stworzenie indywidualnej stopy szlifierskiej dla każdego profilu, w zależności od kształtu podłoża. Pozwala on również na indywidualne wykonanie profilu do szlifowania starych kaloryferów. Oczywiście można w ten sposób szlifować również metalowe balustrady.
Rodzaje ruchów szlifujących
W przypadku szlifowania kluczową kwestią jest wybór odpowiedniego narzędzia. W gronie ekspertów prowadzone są merytoryczne dyskusje na temat suwów, twardości talerzy i właściwego materiału ściernego. Często zapomina się
o tym, co ma naprawdę decydujące znaczenie: właściwy ruch szlifujący. W zależności od stanu powierzchni i pożądanego rezultatu, do szlifowania zgrubnego lub precyzyjnego stosuje się pięć różnych ruchów szlifujących. Poza tym obowiązuje zasada: im większy suw szlifujący, tym wyższa skuteczność szlifowania. Niewielki suw szlifujący, np. 3 mm, jest idealny w przypadku szlifowania precyzyjnego; suwy szlifujące 5–7 mm pozwalają uzyskać wysoki ścier w przypadku szlifowania zgrubnego.Ruch linearny – odbywający się po linii prostej, a więc jest idealny do szlifowania materiałów drewnianych wzdłuż przebiegu włókien. Dzięki temu włókna drewniane nie ulegają uszkodzeniu. Jest to ważne, jeśli powierzchnia ma być olejowana, woskowana lub cienko lazurowana. Ruch szlifujący po linii prostej eliminuje odchylenia stopy na boki. Dzięki temu szlifierka linearna doskonale sprawdza się w przypadku szlifowania okapników ram okiennych w pobliżu szyby. Przykład urządzenia wykorzystującego taki ruch jest szlifierka linearna Festool DUPLEX LS 130.
Ruch mimośrodowy to ruch oscylacyjny, w którym nakładają się ruchy prostoliniowe i koliste. Jest on idealny w przypadku, gdy jakość szlifowania nie ma decydującego znaczenia (np. jeśli będzie nakładana warstwa wierzchnia). Należy wiedzieć, że ruch oscylacyjny jest typowym ruchem szlifującym szlifierek typu Delta. Nadaje się przede wszystkim do prac szlifierskich na małych powierzchniach z kątami, narożnikami i krawędziami.
Rotacja mimośrodowa jest to połączenie ruchu oscylacyjnego i rotacyjnego – idealne do szlifowania zgrubnego podczas usuwania lakieru oraz do szlifowania międzyoperacyjnego i dokładnego. Umożliwia uzyskanie powierzchni praktycznie pozbawionej wyżłobień wzdłużnych i kolistych. Należy wiedzieć, że w przypadku mimośrodowej szlifierki rotacyjnej nie ma znaczenia, czy maszyna prowadzona jest zgodnie czy poprzecznie do kierunku przebiegu włókien. Jednak w miejscach, w których stykają się podłużne i poprzeczne powierzchnie drewna, należy zachować szczególną ostrożność podczas szlifowania.
Mimośrodowa rotacja wymuszona – jest to mimośrodowy ruch szlifierski z rotacją wymuszaną przez przekładnię. Wykorzystanie przekładni znacząco zwiększa ścier. Taki ruch jest idealne do szlifowania zgrubnego oraz do szybkiego usuwania starych powłok. Jego rezultat to szybkie i skuteczne usuwanie zwietrzałych warstw lakieru i farby bez ryzyka błędów szlifowania. Mimośrodowa rotacja wymuszona umożliwia również polerowanie. Przykładem takiego urządzenia jest Festool ROTEX RO 90.
Ruch rotacyjny (obrotowy) – stosuje się go wszędzie tam, gdzie priorytetem jest jak najszybsze osiągnięcie silnego ścieru (między innymi przy usuwaniu farby na dużej powierzchni). Należy jednak pamiętać, że wydajne szlifierki rotacyjne nie wybaczają błędów w zastosowaniu, mogą w niezamierzony sposób powodować powstanie głębokich wyżłobień. Przykładem takiego urządzenia jest Festool RAS 180.
Nie wszystkie talerze szlifierskie są takie same
Talerz szlifierski odgrywa bardzo ważną rolę w procesie szlifowania. Producenci oferują różne ich wersje dostosowane do konkretnego zadania szlifierskiego. Firma Festool do powierzchni płaskich i wąskich proponuje wersję twardą (twardość H-HT) o dużej wytrzymałości krawędzi, zaś wersję miękką do uniwersalnego stosowania na powierzchniach płaskich i pofałdowanych (twardość
W-HT) oraz wersję bardzo miękką i elastyczną do mocnych krzywizn i wypukłości (twardość SW). Ponadto w swojej ofercie Festool posiada talerz do szlifowania lamelek, talerz do akcesoriów polerskich, jak również przekładkę do szlifowania łuków i szlifowania precyzyjnego szlifierką mimośrodową oraz jako wyposażenie dodatkowe osłonę stopy szlifierskiej i elementu obrabianego.