sia Abrasives, czyli sztuka wytwarzania narzędzi ściernych przez 137 lat (cz. I)

W 2008 r. Bosch, wiodący na świecie producent elektronarzędzi i osprzętu, przez zakup sia Abrasives Holding AG, renomowanego szwajcarskiego producenta narzędzi ściernych nasypowych i spojonych, po raz kolejny znacznie wzmocnił swoją pozycję na rynku narzędziowym. Ponieważ sia Abrasives jest czołowym wytwórcą ściernych narzędzi nasypowych nie tylko w Europie, ale także na świecie, postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się szwajcarskiej firmie i poświęcić jej cykl artykułów. Omówimy jej historię, osiągnięcia i stosowane technologie produkcji oraz koncesjonowania materiałów ściernych.

 

 

sia Abrasives należy do grona najstarszych firm narzędziowych na świecie. Została założona jako zakład produkcji

chemicznej (Dr Merk) w 1867 r. w szwajcarskim Frauenfeld, gdzie znajduje się do dzisiaj. Materiały ścierne jako SIA Schmirgel Werk zaczęła wytwarzać w 1875 r., a więc 137 lat temu. Warto tu wspomnieć, że pierwsze ściernice nasypowe na świecie wyprodukowano w 1809 r. Decyzja o zmianie głównego profilu produkcji okazała się trafna i dzięki temu szwajcarska fabryka mogła się dynamicznie rozwijać. Jej obroty szybko wzrosły do wysokiego poziomu. M.in. konsekwencją tego było przekształcenie w 1914 r. zakładu w rodzinną spółkę akcyjną (SIA Ltd.). W latach przed I wojną światową oraz międzywojennych sia Abrasives, nazywając się wtedy „SIA” Schweizerische Schmirgel & Schleifindustrie A.G., nie tylko wytwarzała narzędzia ścierne, ale także różnego typu szlifierki taśmowe przeznaczone dla przemysłu. Było to związane z koniecznością posiadania kompleksowej oferty materiałów ściernych i maszyn. Jak wiadomo, sama produkcja narzędzi ściernych wyglądała wtedy zupełnie inaczej niż dzisiaj, ale było to nie tylko związane ze stanem ówczesnej techniki, ale także z rozwojem poszczególnych działów przemysłu. Dawniej nie było np. dostawców ziaren ściernych. Minerały ścierne, takie jak np. korund, były wtedy kruszone na ziarno w młynach napędzanych przez nurt rzeczny. Po ich istnieniu we Fraunefeld pozostał tylko kanał wodny biegnący przez teren zajmowany przez centralę sia Abrasives i jeden stary budynek wykorzystywany obecnie jako magazyn. W skład fabryki wchodziła nawet stolarnia wytwarzająca drewniane skrzynki służące jako opakowania materiałów ściernych. Większość operacji przy produkcji narzędzi ściernych, szczególnie podczas ich koncesjonowania, wykonywano wtedy ręcznie lub przy użyciu prostych maszyn. Szwajcarski producent dbał o rozwój technologiczny – nie tylko unowocześniał swoje produkty, ale także procesy ich wytwarzania. Inwestował w nowe technologie i maszyny mechanizujące prace. Dużą wagę przykładał do jakości produktów. Już w latach międzywojennych (co można wywnioskować z archiwalnych zdjęć) miał dział kontroli jakości zajmujący się nie tylko sprawdzaniem gotowych wyrobów, ale także materiałów ściernych używanych w produkcji. Efektem takiego zarządzania było zdobycie przez sia Abrasives renomy producenta wysokiej jakości materiałów ściernych. Renomę tę szwajcarska firma zachowała do dzisiaj.
Odpowiednia polityka inwestycyjna i ekspansja na rynki zewnętrzne pozwoliła w II połowie XX w. sia Abrasives wejść do grona trzech największych producentów materiałów ściernych nasypowych. W 1991 r. nastąpiły ważne zmiany w strukturze zarządu przedsiębiorstwa, gdyż oddzielono zarządzanie operacyjne od właścicielskiego. Udziałowcy spółki przestali więc zajmować się bieżącym kierowaniem jej pracami i działaniami. W 1997 r. zarząd wykupił sia Abrasives od jej właścicieli, zaś w 1999 r. jej akcje wprowadził na Szwajcarską Giełdę Papierów Wartościowych. Pozyskany kapitał w wyniku kolejnych emisji akcji pozwolił na kolejne ważne inwestycje. W 2001 r. zakupiono brytyjską fabrykę włókninowych materiałów ściernych (sia Fibral Ltd.), a w 2005 r. – także brytyjski zakład produkujący gąbki ścierne (sia Abrafoam Ltd.). W 2008 r. większość akcji (ponad 90%) sia Abrasives wykupił Bosch. W 2009 r. niemiecki koncern odkupił ostatnie akcje szwajcarskiej firmy i wycofał ją z giełdy. Tym samym sia Abrasives weszła w strukturę boschowskiego działu Dobra Konsumenckie i Technologie Budowlane jako część Bosch Elektronarzędzia, która produkuje elektronarzędzia profesjonalne i DIY, urządzenia ogrodowe oraz osprzęt.
Wejście w struktury koncernu Bosch dało sia Abrasives nowy impuls do dalszego zwiększania skali dystrybucji i rozbudowy bazy produkcyjnej. W br. we Frauenfeld oddano do użytku najnowocześniejszy, przyjazny dla środowiska naturalnego zakład produkcji materiałów ściernych nasypowych na świecie, dysponujący linią produkcyjną (tzw. agregat) wykorzystującą najnowsze osiągnięcia techniki (m.in. sterowanie komputerowe, kontrola 1000 parametrów procesu wytwórczego, itd.) i charakteryzującą się dużą elastycznością technologiczną. Dzięki temu w przyszłości materiały ścierne z sia Abrasives będą mogły sprostać rosnącym wymaganiom użytkowników z przemysłu i rzemiosła. Nowy zakład zlokalizowano w wybudowanej na jego potrzeby hali o powierzchni 10.400 m kw. Kosztował ponad 55 mln franków szwajcarskich. Można więc powiedzieć, że jest najbardziej znaczącą inwestycją w 145-letniej historii sia Abrasives. Moc wytwórcza nowej fabryki to 40 mln m kw. materiałów ściernych rocznie. Inaczej mówiąc, jest ona w ciągu roku w stanie wyprodukować pas ścierny o szerokości 1 m i długości równika ziemskiego (40.075 km). W przypadku zwiększenia się popytu na materiały ścierne może on swoją moc wytwórczą podwoić.
Podsumowując 145-letnią historię sia Abrasives, należy powiedzieć, że firma zatrudnia 1300* pracowników, w tym 700* w Szwajcarii, i ma ugruntowaną pozycję na globalnym rynku, renomę producenta innowacyjnych i wysokiej jakości materiałów ściernych oraz należy do grupy trzech największych wytwórców narzędzi ściernych nasypowych i spojonych na świecie. W skład jej struktury wchodzą centra rozwojowe i kompetencyjne oraz wspomniane fabryki w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii, jak też 17 własnych przedstawicielstw w USA (koncesjonowanie i dystrybucja – skrótowo KD), Meksyku (KD), Brazylii (KD), Wielkiej Brytanii (dystrybucja – skrótowo D), Belgii (D), Francji (D), Hiszpanii (KD), Niemczech (KD), Austrii (D), Chinach (KD), Singapurze (D) i Australii (KD). Oprócz nich szwajcarskiego producenta na świecie reprezentują partnerzy i przedstawiciele działający w 80 krajach. Warto tu wspomnieć, że w Polsce materiały ścierne, wytwarzane przez sia Abrasives, pod marką Bosch dystrybuuje polski oddział Bosch Elektronarzędzia, a więc filia niemieckiego koncernu, do którego należy szwajcarski producent. Natomiast zewnętrzna spółka sia Biuro Technologiczne, mieszcząca się w Goleniowskim Parku Przemysłowym, zajmuje się koncesjonowaniem materiałów ściernych produkcji sia Abrasives na potrzeby polskiego przemysłu.
Obecnie sia Abrasives wytwarza ponad 100.000 produktów ściernych najwyższej jakości, w tym: nasypowe materiały ścierne (papiery i płótna), gąbki ścierne, włókniny ścierne oraz tarcze ścierne i do cięcia o spoiwie żywicznym (tzw. ściernice spojone). Produkowane przez sia Abrasives ścierne materiały nasypowe mają różne formy: począwszy od jumborol** (42 tys. sztuk), przez krążki (200 mln sztuk*), bezkońcowe pasy szerokie (0,7 mln sztuk*) oraz wąskie (7 mln*), pady (24 mln*), arkusze (140 mln*), rolki (0,5 mln*) i skończywszy na bloczkach ściernych (21 mln*) oraz minibloczkach do paznokci (7,5 mln*). Firma oferuje zaawansowane technologicznie i innowacyjne rozwiązania do stosowania we wszystkich dziedzinach przemysłu, w tym szczególnie przeznaczone dla: branży meblarskiej i płytowej, obróbki parkietów i podłóg, produkcji jachtów i łodzi, branży metalowej ze szczególnym uwzględnieniem karoserii samochodowych, obróbki szkła, kamienia i ceramiki, tworzyw sztucznych i skóry oraz renowacji mebli. Produkty sia Abrasive sprzedaje pod markami SIA oraz Bosch.

* Dane liczbowe z 2010 r.
** Jumborola – to zwinięty material ścierny w formie rozwijanej roli o wadze do kilku ton. Z

tak przygotowanego materiału ściernego wykonuje się jego wszystkie użyteczne formy: pasy bezkońcowe, krążki, arkusze itp. Nadmieniamy, że jumborole służą do magazynowania materiałów ściernych w formie półproduktu.

sia Abrasives to producent mający 137-letnie doświadczenie w wytwarzaniu narzędzi ściercnych