Nawet najlepszy łańcuch w pilarce łańcuchowej po pewnym czasie ulegnie stępieniu. Wówczas piła z trudem zagłębia się w drewno, a przy cięciu powstają drobne wiórki. Jest to sygnał, że łańcuch musi zostać niezwłocznie naostrzony. Czynność tę bardzo ułatwia i znacznie przyspiesza przyrząd PFERD Chain Sharp.

 

Jak wiadomo, łańcuch w pilarce podczas pracy ulega naturalnemu zużyciu. Bezpośrednim objawem jego stępienia jest zwiększony opór podczas cięcia, powstające drobne wióry i utrudniona obróbka w linii prostej, jak również obniżona efektywność pracy. Aby wydajność cięcia była nadal wysoka, łańcuch musi być systematycznie ostrzony. Dzięki temu osiągniemy zmniejszenie zużycia paliwa i zębów łańcucha. Zaś podczas pracy

piła wytwarzała będzie mniejsze wibracje, co pozytywnie wpływa na wygodę pracy.
Zanim opowiemy o ostrzeniu przyrządem PFERD Chain Sharp, kilka słów na temat konstrukcji łańcuchów tnących. Składają się one z ruchomych, połączonych ze sobą trzech rodzajów ogniw: tnących, prowadzących i łączących. Na ogniwach tnących znajdują się prawe i lewe zęby oraz ogranicznik głębokości, którego zadaniem jest limitowanie ich zagłębiania się w obrabianym elemencie. Ponieważ stępieniu ulegają tylko zęby, co oznacza zmniejszenie ich wysokości, wióry na skutek działania ogranicznika stają się coraz mniejsze. Dlatego podczas ostrzenia zębów trzeba odpowiednio zwymiarować (splanować) ogranicznik cięcia, aby wióry miały odpowiednią wielkość, czyli taką jak w przypadku stosowania nowego łańcucha.

Uzyskanie więc prawidłowej geometrii elementów łańcucha, które biorą udział w cięciu, jest bardzo trudne, żmudne w wykonaniu i wymaga dużej wprawy. Prawdę mówiąc, ręcznie praktycznie niemożliwe do uzyskania. Dlatego inżynierowie z niemieckiej firmy PFERD opracowali przyrząd CHAIN SHARP CS-X przeznaczony do precyzyjnego ostrzenia łańcuchów tnących. Dzięki niemu to trudne zadanie można wykonać szybko i łatwo. Przyrząd pozwala naostrzyć zęby, jednocześnie przeprowadzając korektę wysokości ograniczników głębokości ich zagłębiania. Ma prostą, ale przemyślaną konstrukcję. Umożliwia ona utrzymanie kąta ostrzenia wynoszącego 30° (specjalny kształt uchwytów) i zapewnia wysoką precyzję pracy. Przy tym zmiana pozycji pilników podczas ostrzenia zębów lewych i prawych nie wymaga przezbrajania przyrządu. Wystarczy odwrócić go o 180°. W ten sposób też zmieniamy szybko prawidłowe kąty pracy.

Aby naostrzyć łańcuch przyrządem PFERD CHAIN SHARP CS-X, należy zamocować pilarkę za prowadnicę w imadle i unieruchomić łańcuch, czyli maksymalnie go naciągnąć (tzn. zlikwidować luzy na prowadnicy) i włączyć hamulec pilarki. W przypadku pilarki elektrycznej zabezpieczy nas to też przed jej przypadkowym uruchomieniem. Gdy mamy zamocowaną maszynę i unieruchomiony łańcuch, należy znaleźć najniższy ząb, używając do tego suwmiarki. Od niego właśnie rozpoczynamy ostrzenie łańcucha przyrządem PFERD CHAIN SHARP CS-X. Po naostrzeniu mierzymy jego wysokość i według niej ostrzymy pozostałe zęby. W ten sposób uzyskamy ostre zęby o takiej samej wysokości, czyli prawidłową geometrię ostrzy całego łańcucha.

Warto tu zwrócić uwagę, że w przyrządzie PFERD CHAIN SHARP CS-X mamy dwa okrągłe pilniki przeznaczone do ostrzenia zębów łańcuchów i jeden płaski (dwustronny) o przekroju 6,0 x 9,0 mm do korekty wysokości ogranicznika głębokości oraz stalowe pręty usztywniające narzędzie. Jeden pilnik okrągły służy do ostrzenia zębów prawych, a drugi – lewych. Oznacza to, że w każdej operacji ostrzenia uczestniczy zawsze pilnik płaski i jeden z pilników okrągłych. Narzędzia te mają długość 200 mm i w razie stępienia mogą zostać szybko wymienione na nowe. Wystarczy odchylić boczną część uchwytu, wyjąć zużyte pilniki i włożyć w ich miejsce nowe. Konstrukcja przyrządu uniemożliwia niewłaściwie zamocowanie pilników, jak też montaż tego typu narzędzi wymiarowo nieprawidłowych. W zależności od wymiarów łańcucha tnącego dobiera się bowiem pilnik o odpowiedniej

średnicy. Dlatego w ofercie firmy PFERD znajduje się pięć modeli przyrządu CHAIN SHARP: CS-X-3,2, CS-X-4,0 CS-X-4,8, CS-X-5,16 i CS-X-5,5. Jak łatwo się domyślić, w ich symbolach określone są w milimetrach średnice pilników (w tabeli zamieszczonej w artykule podajemy wymiary łańcuchów, do których ostrzenia służą poszczególne modele przyrządu PFERD CHAIN SHARP).

Okrągłe pilniki PFERD przeznaczone do ręcznego ostrzenia łańcuchów pozwalają uzyskać ostre zęby bez widocznych rowków na szlifowanej nimi powierzchni. Wieloletnie doświadczenie firmy PFERD w produkcji tego typu narzędzi gwarantuje ich wysoką jakość i trwałość. Niemiecka firma oferuje pilniki do ostrzenia w dwóch odmianach: Classic Line i Premium Line. Te ostatnie mają spiralne nacięcia zapewniające wysoką wydajność ostrzenia i równą pracę. Pilniki w handlu oferowane są w etui z tworzywa sztucznego, które chroni je przed uszkodzeniem i zabrudzeniem. W razie potrzeby można dokupić do nich estetycznie wykonane uchwyty drewniane lub z tworzywa sztucznego. Zapewnią one komfortową pracę pojedynczym narzędziem.

Redakcyjne testy przyrządu PFERD CHAIN SHARP pokazały, że jest bardzo użyteczny przy obsłudze pił łańcuchowych. Umożliwia precyzyjne ostrzenie, łatwo bowiem utrzymamy nim kąt ostrzenia wynoszący 30°. Podczas pracy przyrządem szybko powstają ostre krawędzie i następuje prawidłowa korekta wysokości ogranicznika głębokości. Ręczne ostrzenie przyrządem PFERD CHAIN SHARP przebiega więc bardzo szybko i sprawnie. Stosując go, nie trzeba być fachowcem, aby prawidłowo wykonać tę operację.

Tomasz Jagiełło, pins