Obsługa i prawidłowe użytkowanie kos mechanicznych (część XII)

Kosy mechaniczne, a więc spalinowe i elektryczne, to urządzenia umożliwiające koszenie trawy lub mniejszych zarośli w niemalże każdym terenie. Dlatego wykorzystywane są zarówno przez firmy zajmujące się uprawą terenów zielonych, jak i przez gospodarstwa domowe do pielęgnacji ogrodów. W XII i ostatnim odcinku naszego cyklu omawiamy stalowe tarcze i noże stosowane w kosach spalinowych.

W poprzednim odcinku naszego cyklu o kosach podaliśmy zasady doboru żyłek. W tym zajmiemy się nożami i tarczami do cięcia. Wykonano je ze stali niehartowanej, aby podczas cięcia nie doszło do ich pęknięcia i powstania odłamków, które mogłyby zranić operatora kosy. Dlatego w czasie

nieprawidłowego cięcia może dojść co najwyżej do skrzywienia narzędzia, gdyż użyty materiał stalowy jest dość elastyczny. W takim wypadku należy wymienić tarczę lub nóż na nowy, bo tracą one wyważenie, co powoduje wibracje nieprzyjemne dla operatora i może w krótkim czasie doprowadzić do uszkodzenia mechanizmów kosy. Jeśli chodzi o rodzajowy podział takich narzędzi, to wyróżnia się noże do cięcia (zakres średnic: 200, 230, 255, 300 i 305 mm)* mające 3-4 ostrza o różnej długości oraz tarcze  (zakres średnic: 200 i 255 mm)*. Te ostatnie są przekonstruowanymi piłami tarczowymi i mają różną liczbę zębów. Geometria zębów została zoptymalizowana do ich przeznaczenia.

Skoro jesteśmy przy kwestii przeznaczenia tych narzędzi, to należy zapytać, gdzie się je prawidłowo stosuje? Ogólna odpowiedź jest dość banalna, a mianowicie wszędzie tam, gdzie żyłki są nieskuteczne w cięciu. Pozytywnie rzecz ujmując, oznacza to, że noże wykorzystuje do cięcia wysokich, grubych i twardych traw, dzikich chaszczy, gąszczy, wici itp., zaś tarcz – też do tego rodzaju roślinności oraz do wycinania krzaków, cienkich pni drzew, w tym też do małych drzew. Przed użyciem tych narzędzi należy zapoznać się z ich polem zastosowań podanym przez producenta, gdyż np. tarcz z drobnym zębem nie stosuje się do cięcia grubych traw, a noży – do wycinania małych drzew. Należy tu podkreślić, że noże i tarcze stosuje się wyłącznie w kosach o napędzie spalinowym, gdyż do swojego napędu potrzebują dużej siły. Jaką tarczę czy nóż można zastosować w danej kosie, decyduje o tym jej specyfikacja. Np. w katalogu ogrodowym Makity podane są na ten temat bardzo dokładne informacje. Warto więc w wypadku stosowania kosy japońskiego producenta zapoznać się z nimi lub, jeśli nie mamy takiego katalogu, udać się po poradę do autoryzowanego punktu dealerskiego czy serwisu. Pomocne tu też będzie odwiedzenie strony internetowej: www.makita.pl.

 

Na koniec kilka uwag dotyczących prawidłowego montażu noży i tarcz oraz ich użycia. Narzędzia te należy montować zgodnie z kierunkiem ich pracy zaznaczonym strzałką. Trzeba też używać w kosach odpowiednich osłon specjalnie przeznaczonych do noży i tarcz, o ile takie zaleca producent. Przeważnie znajdują się one w standardowym wyposażeniu kosy. Jeśli nie, należy je dokupić. Pamiętajmy o tym, że prawidłowo zamocowana właściwa osłona zapewni nam bezpieczeństwo pracy.

Praca nożami czy tarczami w przypadku cięcia grubych traw odbywa się podobnie jak żyłkami. W przypadku cięcia tarczą pni i małych drzew należy pamiętać o wywieraniu niewielkiego posuwu, czyli o tzw. pracy małymi wiórem, aby nie dochodziło do klinowania się tarczy lub do odbijania kosy, gdyż jest to niebezpieczne dla operatora i może spowodować uszkodzenie maszyny. W takich wypadkach w niektórych kosach, np. Makita DBC4510, stosuje się tarcze oporowe zapobiegające intensywnemu skręceniu głowicy i stabilizujące jej pracę.

 

* Dane dotyczą wyłącznie tego typu narzędzi Makity