Czym kierować się wybierając narzędzia diamentowe? Jakie wybrać otwornice czy tarcze do cięcia gresu, jakie wiertła koronowe czy tarcze do cięcia betonu? Odpowiedź na te pytania zależy od rodzaju obrabianego materiału oraz od maszyny, na której narzędzie pracuje. Równie istotna jest metoda mocowania segmentu diamentowego do stalowego korpusu. Przez to zagadnienie przeprowadzą nas specjaliści z wrocławskiej firmy ADIAM, dystrybutora profesjonalnych narzędzi diamentowych.

Jak chłodzić narzędzia diamentowe?

Wśród metod mocowania segmentu diamentowego do stalowego korpusu najwyżej cenione jest spawanie laserem, które ma największą odporność mechaniczną i termiczną. Z tego też względu takimi narzędziami bez trudu można pracować na sucho. W przypadku zgrzewania lub

lutowania srebrem, gdzie mocowanie ma niższą wytrzymałość mechaniczną i termiczną, zaleca się chłodzić narzędzia wodą lub okresowo chłodzić je na biegu jałowym.

Dla cięcia materiałów twardych przyjmuje się, że wraz ze wzrostem twardości uzasadnione jest cięcia na mokro. Natomiast cięcie materiałów abrazywnych, które pozornie wydaje się łatwiejsze, w rzeczywistości wcale takie nie jest, ponieważ bardzo szybko powstają duże ilości agresywnego pyłu lub szlamu. Dlatego w ofercie tarcz Adiamu do cięcia asfaltu znajdują się tylko produkty wykonane w technologii spawania laserem.
Należy zaznaczyć, że wszystkie tarcze z zamkniętą krawędzią tnącą są tarczami zgrzewanymi. Produkty klasy PREMIUM i PRESTIGE z oferty firmy ADIAM charakteryzują się wyższą dopuszczalną temperaturą pracy ziarna diamentowego, co daje ponadprzeciętną wydajność i szybkość cięcia.

Specjaliści doradzają, aby zawsze chłodzić narzędzia diamentowe (nawet te spawane laserowo) wodą, jeśli tylko istnieje taka możliwość. Co można w ten sposób zyskać? Woda ogranicza przegrzewanie się segmentów, przez co można wydłużyć żywotność narzędzi i zachować optymalne parametry pracy. Chłodzenie ma duży wpływ na trwałość głównie ze względu na szybsze usuwanie powstałego przy cięciu urobku. To z kolei umożliwia uzyskanie większej prędkości cięcia. Tnąc na mokro, uzyskamy także czysty rzaz, co przy cięciu płytek czy slabów kamiennych ma ogromne znaczenie.

Narzędzia do cięcia betonu

Ciekawą propozycją firmy ADIAM są narzędzia wykonane w technologii tzw. lutowania próżniowego. Są one uniwersalne, czyli o szerokim spektrum działania: do tworzyw sztucznych, blach stalowych, żeliwa sferycznego, ceramiki itd. W odróżnieniu od narzędzi z nasypem galwanicznym, nie wymagają chłodzenia wodą. W ofercie dostępne są tarcze HORIZON, otwornice do gresu ROCKET oraz otwornice TIGUAN. Wszystkie diamenty mają bezpośrednio na dysku lutowane próżniowo. Są większe niż w innych tarczach czy wiertłach i praktycznie nie zatopione w lepiszczu metalowym. Wszystkie kryształy są gotowe do pracy, dzięki czemu tarcze HORIZON świetnie sprawdzają się w wyposażeniu na przykład ekip ratunkowych.

Ostrzenie tarczy diamentowej

Narzędzia diamentowe, choć powstają z najtwardszej znanej człowiekowi substancji, z biegiem czasu ścierają się podczas pracy. Ponadto ich element roboczy (segment) składa się przede wszystkim z mieszaniny specjalnie dobranych zgrzanych metali, w której zatopione są diamenty syntetyczne. Z płaszczyzny segmentu faktycznie obciążanej podczas pracy wystaje na 1-2 µm tylko kilkanaście diamentów i to one właśnie wykonują całą pracę polegającą na ścieraniu mniej niż one twardego materiału.
Np. w przypadku ścierania gresowych płytek okładzinowych, które są bardzo twarde, jest duże zapotrzebowanie na diament. Wszelkie przegrzanie i „stukanie” pogarsza warunki pracy diamentów, powodując ich szybsze zużycie.
Na jakość pracy narzędzia ogromny wpływ mają też właściwości metali „spajających” diamenty w segmencie. Ich dobór powinien zapewnić możliwie ciągłe utrzymywanie się na powierzchni roboczej segmentu podobnej liczby diamentów, odpowiednio wysoko wystających z jego powierzchni. Żywotność tarczy jest odpowiednio dłuższa, jeśli zapewnione jest dobre chłodzenie i płukanie oraz maszyna

ma dobre łożyskowanie wałka tnącego i systemu prowadnic głowicy tnącej.

Następnym kluczowym elementem wpływającym na żywotność tarczy jest zastosowane lepiszcze. Jeśli jest ono za miękkie i łatwo ścieralne, to zbyt odsłonięte diamenty wypadną z segmentu zanim zostaną całkowicie wykorzystane w procesie ścierania. Dlatego tak ważne jest dobranie odpowiedniej tarczy do ciętego materiału. Narzędzia do cięcia gresu powinny mieć bardzo miękki segment, tylko taki nie ulegnie stępieniu i zapewni czysty rzaz. Duża zawartość miedzi i brązu w segmencie stanowi o jego miękkości. Można to bardzo łatwo dostrzec, ponieważ taki segment będzie miał lekko brązowe zabarwienie.
Jeśli z kolei diamenty są zbyt głęboko schowane pod powierzchnią segmentu, to nie włączają się do pracy i tarcza jest w efekcie stępiona. Dzieje się tak wówczas, gdy metale lepiszcza tworzą zbyt twardą i słabo ścieralną strukturę. Absolutnie nie powinno się w takiej sytuacji wywierać nadmiernego nacisku na tarcze, co może doprowadzić do rozprężenia dysku. Rozwiązaniem jest naostrzenie narzędzia i używanie go do cięcia materiału o niższej klasie ścieralności.

– Ostrzenie tarczy diamentowej polega na odsłonięciu kryształów diamentów leżących najbliżej powierzchni roboczej segmentu. Można to zrobić, postępując jak przy cięciu, podkładając pod tarczę silnie ścieralny materiał, np. kawałek korundu (kamień szlifierski, ostrzałka, tarcza korundowa) lub miękkiego piaskowca, lekkiego silikatu czy gazobetonu. Proces ostrzenia należy zakończyć, gdy na powierzchni roboczej segmentu pojawią się diamenty, które będą wyczuwalnie drapać przesuwany po nich palec – mówi Marcin Zieliński, dyrektor handlowy Adiamu.

Innym rozwiązaniem w przypadku zbyt dużych oporów powstających podczas pracy tarczami diamentowymi jest też zmiana kształtu segmentu. Segment stosowany w oferowanych przez firmę ADIAM w tarczach FLIESE MUSIC ma dużo mniejszą powierzchnię styku z materiałem, a stały kontakt powierzchni bocznej segmentu z materiałem zapewnia specyficzny tzw. ryflowany szlaczek. Ta właściwość powoduje, że tarcza nie szarpie materiału, jak może to mieć miejsce przy cięciu dyskiem z klasycznym segmentem typu turbo.

Wiedza na temat ostrzenia i użytkowania narzędzi diamentowych pozwala nie tylko lepiej je wykorzystywać, ale także dokonywać odpowiednich wyborów zakupowych. Warto także korzystać z porad ekspertów, którzy fachowo doradzą, jakie tarcze, wiertła i otwornice będą najlepsze w danej sytuacji.

opr. HB