Młoty obrotowo-udarowe z uchwytami SDS-max (część V). Charakterystyka techniczna młotów SDS-max
Młoty obrotowo-udarowe z uchwytami SDS-max to elektronarzędzia charakteryzowane przez wiele parametrów technicznych i tzw. cech użytecznościowych.
Główne parametry techniczne charakteryzujące te maszyny to: (1) moc nominalna (W), (2) moc użyteczna (W), (3) energia pojedynczego udaru (J), (4) częstotliwość udarów (min-1), (5) prędkość obrotowa (min-1), (6) maksymalna średnica wiercenia w betonie wiertłami pełnymi (mm), (7) maksymalna średnica wiercenia w betonie koronkami SDS-max (mm), (8) wydajność usuwania urobku (kg/h), (9) wydajność wiercenia (cm3/min), (10) poziom drgań podczas wiercenia mierzony 3-osiowo (m/s2),
(11) poziom drgań podczas kucia mierzony 3-osiowo (m/s2) i ciężar urządzenia (kg).
Parametr mocy nominalnej, podawany w watach, informuje nas o zużyciu energii elektrycznej przez maszynę, czyli o tym, ile jej średnio pobiera podczas pracy. Warto tu zwrócić uwagę, że parametr ten nie jest ściśle zestandaryzowany, co oznacza, że panuje pewna dowolność wśród producentów co do jego ścisłego określania. Obecnie dostępne młotki SDS-max mają moce nominalne o wartości od ok. 700 do 1600 watów. Natomiast „moc użyteczna” oznacza średnią moc wykorzystywaną do pracy. Stanowi ona ok. 50-60% mocy nominalnej elektronarzędzia. Moc narzędzia determinuje wydajność jego pracy, jak i obciążalność. Dlatego do prac wymagających większej wydajności i siły stosuje się maszyny mocniejsze, bardziej obciążalne.
Najlepiej moc młotów SDS-max wyraża jednak parametr energii pojedynczego udaru podawany w dżulach (J). Jest on zestandaryzowany według EPTA (The European Power Tool Association). Jeśli producent informuje o nim, podając przy tym, że jego wartość jest zmierzona według standardu „EPTA”, można ją porównać z innymi wartościami w ten sposób zmierzonymi. Jeśli nie ma informacji o tym standardzie, podana przez producenta wartość energii pojedynczego udaru może znacznie odbiegać od tzw. wartości EPTA. Oznacza to, że wykorzystanie jej do porównań jest bezsensowne i błędne. Obecnie produkowane młoty SDS-max wytwarzają udary o dość dużej wartości wynoszącej maksymalnie ok. 20 J. Przy czym udary generowane w tzw. pracy udarowej (bez obrotów) mają o ok. 1-2 J większą wartość od wytwarzanych podczas wiercenia udarowego.
Przyczyną tego jest brak rozdziału mocy użytecznej silnika na pracę udarową i obracanie narzędzia roboczego. Oznacza to, że cała moc użyteczna generowana przez silnik przekazywana jest mechanizmowi udaru pneumatycznego.
Ważnym parametrem pracy tych maszyn jest częstotliwość udarów. Jest ona do 7 razy większa niż ich obroty (w zależności od wykonania). Jej wielkość (maksymalnie do 3500 min-1) dobrana jest do możliwości pneumatycznych mechanizmów udarowych tak, aby pozwalała generować im udary o maksymalnej sile. Wartość prędkości obrotowej młotów, podawana na biegu luzem, jest stosunkowo mała i wynosi do 800 min-1. Jak wiadomo, obroty w pracy udarowej pełnią funkcję pomocniczą – delokują udary po okręgu oraz umożliwiają usuwanie urobku z wierconego otworu. Należy tu wspomnieć, że stosunkowo niewielkie obroty cechuje dość duży moment obrotowy, który – jak wiadomo – jest potrzebny do wiercenia otworów o większych średnicach.
Producenci wyrażają też bardziej obrazowo możliwości pracy oferowanych elektronarzędzi. Wykorzystują do tego parametry maksymalnej średnicy wierconych otworów w betonie i innych materiałach oraz wydajności kucia, wyrażane przeważnie w kg/h usuwanego urobku. Wydajność wiercenia podaje się w cm3/min, zaznaczając rodzaj obrabianego betonu. Parametry te dobrze obrazują możliwości pracy tych maszyn. Jednakże nie są one porównywalne z podobnymi danymi podawanymi przez konkurencyjnych wytwórców ze względu na użycie w testach różnych narzędzi roboczych i rodzajów betonu. Stąd na podstawie tych danych trudno jest orzec, które narzędzie ma większą efektywność.
