Frezarki górnowrzecionowe (rozdz. II). Konstrukcja (część B)

Abyśmy mogli pewnie zamocować frezy w tulejce na wrzecionie, musi być ono unieruchomione. Służy do tego blokada wrzeciona. Jest w nią wyposażana każda frezarka górnowrzecionowa.

 

 

Włączniki tych elektronarzędzi mają blokadę pozycji włączenia. Umieszczone są w prawej rękojeści lub w prawej części obudowy, blisko uchwytu. Niektóre wykonania, wyposażone w rękojeść główną o kształtach przypominających główny uchwyt dużych szlifierek kątowych, mają włączniki spustowe.

Ponieważ, jak wspominaliśmy, maszyny te nie mają przekładni, obroty ich wrzeciona reguluje się wyłącznie za pomocą układu elektronicznego, który zmniejsza lub zwiększa prędkość silnika. Układ ten ma specjalne pokrętło z

numerowanymi pozycjami ustawienia, które umożliwia nastawienie określonej i podanej przez producenta wielkości obrotów. Dlatego we frezarkach górnowrzecionowych można dość precyzyjnie, oczywiście jak na elektronarzędzia, dobrać prędkość obrotową do stosowanego narzędzia oraz obrabianego materiału. Warto zwrócić tu uwagę, że w elektronarzędziach tych nie ma spustowej płynnej regulacji prędkości, takiej jak np. w wiertarkach lub wiertarko-wkrętarkach. Za pomocą pokrętła ustawia się tylko maksymalną wartość obrotów, która jest osiągana zaraz po włączeniu urządzenia. Stąd można powiedzieć, że regulacja ta de facto ogranicza maksymalną wielkość obrotów frezarki. Jest ona nazywana także wstępnym wyborem prędkości obrotowej. W przypadku tych maszyn jest on stopniowy, a nie płynny, tak jak np. w wiertarkach.

Oprócz regulacji prędkości obrotowej we frezarkach stosuje się także elektroniczne układy Constant-Electronic, antyprzeciążeniowy oraz ograniczający prąd rozruchu. Zadanie pierwszego z nich polega na utrzymywaniu stałych obrotów silnika pod zmieniającym się obciążeniem urządzenia na poziomie prędkości obrotowej na biegu luzem (o ok. 5-8% od niej mniejszych). Dzięki temu układowi frezarka ma zapewnioną stałą prędkość skrawania, co jest bardzo ważne dla uzyskania wysokiej jakości frezowanych krawędzi. Elektroniczne zabezpieczenie przed przeciążeniem wykorzystuje sensor kontrolujący temperaturę uzwojeń i wyłącza elektronarzędzie w wypadku przekroczenia zaprogramowanej uprzednio maksymalnej jej wartości. Tzw. soft start, czyli układ ogranicznika prądu rozruchu, też jest stosowany we frezarkach górnowrzecionowych.

Jego działanie polega na ograniczeniu wartości prądu rozruchowego i ochronie silnika elektronarzędzia przed zbytnim nagrzewaniem się w fazie rozruchu oraz sieci elektrycznej przed nadmiernym przeciążeniem. Soft Start jest bardzo ważnym układem, ponieważ w omawianych maszynach stosuje się silniki o mocy dochodzącej nawet do 2000 watów. Jednostki te mają tę właściwość, że w czasie rozruchu pobierają bardzo duży prąd, co jest szkodliwe zarówno dla uzwojeń, bo powoduje szybki wzrost ich temperatury przy stosunkowo małych obrotach oraz niewielkim chłodzeniu, jak i dla instalacji elektrycznej doprowadzającej energię do maszyny. Często prąd ten jest przyczyną zadziałania bezpieczników. Stąd soft start jest bardzo pożytecznym układem coraz częściej obecnie stosowanym we frezarkach o dużej mocy.